________________
નિર્વિકલ્પ રસ શી રીતે પીવો ? વિધિ બતાવી : ‘જ્ઞાન ધ્યાન રસ લીન, નિર્વિકલ્પ રસ અનુભવે.’ અહીં માત્ર વિકલ્પો વિહોણી અવસ્થાની વાત નથી. નિર્વિકલ્પતાની પૃષ્ઠભૂ પરની જ્ઞાન અને ધ્યાનની લીનતાની વાત છે.
નિર્વિકલ્પતા પોતે જ અદ્ભુત વસ્તુ છે, ત્યાં તેની પૃષ્ઠભૂ પરની જ્ઞાન- ધ્યાનની લીનતા તો અદ્ભુત-તમ વાત બનશે.
વિકલ્પો જ્યારે પાંખા – એકદમ પાંખા બને છે ત્યારે ઉપયોગ ભીતર વળે છે. ભીતરનો મધુમય ઝંકાર, એ વખતે, પૂરા અસ્તિત્વને ઝંકૃત બનાવી દે છે.
અંદર તો દિવ્ય આનંદનું અનોખું ઝરણું વહી રહ્યું છે. એ ઝરણાનો ખળખળ ધ્વનિ, એની ઠંડક કેટલું તો મઝાનું છે આ બધું !
ઝરણાને કાંઠે બેઠેલ માણસ પણ બાજુમાં જો૨થી ઢોલ ઢબૂકતા હોય ત્યારે ઝરણાના ખળખળ ધ્વનિને સાંભળી શકતો નથી. પણ જ્યાં એ ઢોલનો અવાજ બંધ થાય ત્યારે...? આ જ સ્થિતિ સાધકની હતી. વિકલ્પોના ઢોલ-ધમાકાને કારણે ભીતરી ઝરણાનું સંગીત મણાતું નહોતું, હવે તે શક્ય બન્યું.
ત્યાર પછી, સ્વગુણ સ્થિતિમાં લસરવાનું થશે. ‘જ્ઞાન ધ્યાન રસ લીન’ જ્ઞાન અને ધ્યાનના રસમાં ઊંડે સુધી વિહરવાનું થશે.
નિર્વિકલ્પ રસ પોતે તો સરસ હતો જ. કારણ કે એ સ્વના રસમાં સહેજ ઝબોળાયો હતો. જ્ઞાનાદિમાં ઊંડે ઊતરવાથી એ રસ પ્રગાઢ બન્યો.
સમાધિ શતક ૮૩