________________
આત્મસ્વભાવની સ્મૃતિ સતત મારી ભીતર સળવળ્યા કરે. સ્મૃતિ પછી આત્મતત્ત્વનું ભાસન (દર્શન), વાસન (જ્ઞાન), ચરણ (આત્મચરણરૂપ ચારિત્ર) અને આત્મસ્વરૂપનું ધ્યાન આવશે.
‘આતમ વસ્તુ સ્વભાવ સદા મુજ સાંભરો...’ સતત આત્મતત્ત્વનું સ્મરણ અને ધ્યાન ચાલતા હોય ત્યાં દેહાધ્યાસ ક્યાં રહી શકે ?
આ પૃષ્ઠભૂ પર કડીને ખોલીએ. દેહાધ્યાસ-મુક્તિ આ રીતે થાય એ તો પરમ સૌભાગ્યની વસ્તુ છે. પણ એ ન થાય તો આ જન્મના મૂલ્ય ૫૨ જ પ્રશ્નચિહ્ન લાગી જાય.
‘નરદેહાદિક દેખકે, આતમજ્ઞાને હીન;
ઈન્દ્રિયબળ બહિરાતમા, અહંકાર મન લીન...'
પોતાના કહેવાતા સુન્દર શરીરને જોઈને અનાત્મજ્ઞ પુરુષ અહંકારને ઉભારે છે : હું કેવો રૂપાળો છું !
જે દેહ મોક્ષનું સાધન બની શકે તેમ છે; એને અહંકારનું સાધન બનાવવાની આ કેવી બાલિશ ચેષ્ટા !
શરીરનું સૌન્દર્ય એટલે શું ? કચરા પેટીનું બહારનું રૂપાળું કવચ જ કે બીજુ કંઈ ? અંદર શું છે ? સિવાય કે કચરો.
અષ્ટાવક્ર ઋષિ.
તેમના હાથ, પગ, મુખ, નાસિકા આદિ આઠ અંગો વાંકાં. સમાધિ શતક ૭૬
