________________
પરમપાવન આચારાંગ સૂત્રમાં પ્રભુને પૂછવામાં આવ્યું : પ્રભુ ! દ્રષ્ટાને ઉપાધિ હોય છે ? પ્રભુએ કહ્યું : દ્રષ્ટાને કોઈ જ ઉપાધિ, પીડા હોતી નથી. (૧)
પર્યાયોની આવન-જાવનને જોનાર તમે પણ દ્રષ્ટા જ છો. શરીરમાં બાળપણ હતું એને પણ જોયું, યુવાવસ્થામાં પણ તે જોવાય. વૃદ્ધાવસ્થામાં પણ.
મઝાની વાત એ છે કે ‘ખમીસ કે પાટલૂન તે હું નહિ’ આવો કોઈ મંત્ર તમારે ગણવો પડતો નથી. તમારા મનમાં સ્પષ્ટ ખ્યાલ છે કે શરીર જુદું છે, ખમીસ વગેરે જુદાં છે. તો પછી, શરીર અને આત્મા વચ્ચે આ ભેદરેખા કેમ ન દોરાઈ ?
ન
આ માટે સંત ગોરખનાથ જે મૃત્યુંજય સાધનામાં ગરકાવ બન્યા છે, એ સાધના સાધકે કરવી જોઈએ. ‘જિસ મરણિ ગોરખ મિરે, બહુરિ મરણ ન હોય’. હવે એમને મરણ નથી. કાયાભાવથી ઉપર ઊઠી જવાયું ને ! પૂ. આનંદઘનજી મહારાજે કહ્યું : ‘સો હમ કાલ હરેંગે...' કાળને જ અમે હરી લઈશું. શાશ્વતીના લયમાં આત્મતત્ત્વ પકડાઈ ગયું તો કાળ ક્યાં રહ્યો ?
આ પૃષ્ઠભૂ પર કડી ખોલીએ : ‘બહિર અંતર પરમ એ, આતમ પરિણતિ તીન; દેહાદિક આતમ-ભરમ, બહિરાતમ બહુ દીન...'
(૨) મિત્યિ વાહી પાસાસ્ક.....? સ્થિ ત્તિનેમિ ॥
સમાધિ શતક
| ૫૮