________________
સાથે કરે છે અને આચાર-ચુસ્ત વ્યક્તિત્વોનું વૃન્દ તેમની આસપાસ એકઠું થાય છે અને સાધનાની મઝાની ધારા વહી ઊઠે છે.
આવી રીતે વૃન્દ્રો પર કાર્ય થાય છે. આમાં સમૂહનું બળ એક-બીજાને સહાયક બને છે.
બીજી રીત છે વૈયક્તિક સાધનાની ધારાની. ગુરુ તે સાધકની જન્માન્તરીય ધારાને શ્રુતબળ, અભ્યાસ આદિ વડે જોઈ તેને તે ધારામાં આગળ વધારે છે.
આ પૃષ્ઠભૂ પર કડીને ખોલીએ : ‘જ્ઞાન બિના વ્યવહારકો, કહા બનાવત નાચ ? રતન કહો કોઉ કાચનું, અંત કાચ સો કાચ...'
ગુરુના જ્ઞાન વિનાની વ્યવહાર સાધના શું પરિણામલક્ષી બની શકશે ?
એક મઝાનો પ્રશ્ન ઘણીવાર હું પૂછતો હોઉં છું વાચનામાં : એક સાધક પાસે, એક શિષ્ય પાસે, કેટલું જ્ઞાન હોવું જરૂરી છે ?
એમ લાગે કે, સદ્ગુરુ તે તે સમયે, તત્કાલીન સાધનાના પરિપ્રેક્ષ્યમાં જે પણ આજ્ઞા આપે તેને સમજી શકાય એટલું જ્ઞાન હોય તો તે પર્યાપ્ત છે.
હવે આ ગુરુદત્ત સમજ ન હોય અને સાધનામાર્ગે જવાય તો શું પરિણામ મળી શકે ?
એક દર્દી પણ નિષ્ણાત ડૉક્ટરના માર્ગદર્શન હેઠળ જ દવા લેતો હોય છે. કારણ કે ડૉક્ટરને ખ્યાલ છે કે આ સંયોગોમાં કઈ દવા કારગત નીવડશે ?
સમાધિ શતક ૪૨
