________________
સંત આ ઘટનાથી બિલકુલ અપ્રભાવિત છે. તેમના ચહેરા પરની આ અપ્રભાવિતતાને જોઈ રાજા પ્રભાવિત તો બન્યો, પણ સશંક છે તે કે કદાચ આ દેખાતી અપ્રભાવિતતા પોતાને પ્રભાવિત કરવા માટે તો નથી ને ?
ક્યારેક આવું બનતું પણ હોય છે અને ત્યારે પાછળથી લાગે કે આ અપ્રભાવિતતા, દેખીતી, બહાર ડોકાતી અપ્રભાવિતતાનું શું મૂલ્ય હોઈ શકે ?
જો કે, લાગલો જ એક બીજો પ્રશ્ન ઉદ્ભવી શકે બહારી અપ્રભાવિતતાને કેમ ન પિછાણી શકાઈ ? એ માટે, ચહેરા સુધી જવાની તો જરૂર જ ક્યાં છે ? એવા વ્યક્તિત્વની આસપાસની હવાને સૂંઘી લો તોય ખ્યાલ આવી જાય... અને આંખો જોઈ શકાય તો... ? સદ્ગુરુની આંખો દ્વારાય પરમાત્મા જ પ્રગટતા હોય ને !
પૂછે છે સમ્રાટ : આ હીરાનું શું કરવું ?
ગુરુ હસ્યા. જો એ હાસ્ય/સ્મિતનો અનુવાદ સમ્રાટ કરી શક્યો હોત તો... તો એની શંકા ત્યાં જ નિરાધાર થઈ તૂટી પડત. ગુરુના સ્મિતનો અનુવાદ આવો હતો : ‘હીરાનું શું કરવું ? ઘણા કાંકરા બહાર પડેલા છે. એક કાંકરો ઓર ! કાંકરાનું સ્થાન ક્યાં હોય ? આમાં પૂછવાનું શું ?’
મીરાં યાદ આવી જાય : ‘મૈં તો આન પડી ચોરન કે નગર, સત્સંગ બિન જિઉ તરસે; શબ્દોં કે હીરે પટક હાથ સે, મૂડી ભરી કંકર સે...' ગુરુના શબ્દો તે હીરા... બીજાના તે... ?
સમાધિ શતક
|°
૩૧
