________________
આ લય પર કડીને ખોલવાની મજા આવશે : ‘ગ્રહણ-અયોગ્ય ગ્રહે નહિ.’ જે સ્વીકારવા જેવું નથી, તેને સાધક ક્યારેય સ્વીકારશે નહિ. અને એટલે જ, પદાર્થો સાથેનો સાધકનો સંબંધ ક્યારેય આસક્તિમાં નહિ ફેરવાય. માત્ર ઉપયોગિતાવાદ. સાધના માટે શરીર જરૂરી છે. ને શરીર માટે ભોજન... તો નિર્દોષ ભિક્ષા યાચીને તેને આપી દેવાની.
આ સન્દર્ભે, મને એક ઘટના યાદ આવે છે : પાટણ, નગીનભાઈ પૌષધ શાળામાં બપોરે ગોચરી સમયે હું અને આ.મુક્તિચન્દ્રસૂરિજી મહારાજ જોડે જોડે વાપરવા બેઠેલા. તેમણે વાતવાતમાં મને કહ્યું : માની લઈએ કે આપણા શિષ્યો બેંતાલીસ દોષોથી વિશુદ્ધ ગોચરી વહોરી લાવ્યા હશે. પણ એ નિર્દોષ ગોચરી વાપર્યા પછી તેવી જ રહેશે ?
મેં ઈશારાથી પૂછ્યું : આપ શું કહેવા માગો છો ?
એમણે કહ્યું : આ ગોચરી વાપર્યા પછી જો આપણે આરામ કરવાના હોઈએ કે સ્વાધ્યાયાદિ સિવાયનું અન્ય ફાલતું કાર્ય કરવાના હોઈએ તો નિર્દોષ ગોચરી દોષિત નહિ થઈ જાય ? ગોચરી પછી સ્વાધ્યાયાદિ શરૂ થઈ જવા જોઈએ.
‘ગ્રહણ-અયોગ્ય ગ્રહે નહિ.’ વિભાવોને સાધક ક્યારેય મનમાં પ્રવેશવા દે નહિ. મઝાનું આ સાધનાસૂત્ર. નિમિત્તોની દુનિયામાં રહેલ સાધક. આ સાધનાસૂત્રને કારણે એ નિમિત્તોની દુનિયામાં રહેવા છતાં નિમિત્તોની અસરથી મુક્ત રહેશે. રાગ, દ્વેષ કે અહંકારનો સ્પર્શ તેને નહિ થાય. તો, સાધક બન્યો પ્રભુવાસી.
સમાધિ શતક ૧૪૪