________________
0:0
આ લયમાં અહીં વાત કહેવાઈ : ‘૫૨-૫દ આતમ દ્રવ્યકું, કહન સુનન કછુ નાંહિ.’ પછીની વાત પણ કેટલી મઝાની છે : ‘ચિદાનન્દ-ધન ખેલહી, નિજપદ તો નિજમાંહિ.’ જ્ઞાન અને આનન્દમાં ગરકાવ બનેલ વ્યક્તિત્વ પોતાની ભીતર ૨મણશીલ હશે. ‘ખેલહી.’ ખેલે છે. પોતાની ભીતર જ ક્રીડા... ખેલ...
આનન્દઘનજી મહારાજ યાદ આવે : ‘ગુરુ નિરન્તર ખેલા...' ગુરુ સતત ખેલની–૨મણતાની ભૂમિકામાં હોય છે. પોતાની ભીતર ૨મણશીલતા.
‘ચિદાનન્દઘન.’ ચિક્ એટલે જ્ઞાન અને આનન્દ એટલે આનન્દ. આખરે, આનન્દની વ્યાખ્યા કરતાં કયો પર્યાય તમે આપી શકો ? પરમ- સુખ જેવો પર્યાય પણ ત્યારે અપૂરતો લાગે, જ્યારે સુખને ઐન્દ્રિયિક સ્તર જોડે સંકળાયેલ ઘટના તરીકે સ્વીકારીએ. હા, સુખ શબ્દનો સંબંધ ઈન્દ્રિયોના સ્તર જોડે ન સંકળાયેલ માનીએ, તો પરમસુખ શબ્દ સ્વીકાર્ય બને.
અધ્યાત્મ ઉપનિષદ્ ગ્રન્થમાં ઉપા. યશોવિજયજી મહારાજે એક સ- ૨સ વ્યાખ્યા જ્ઞાન અને આનન્દની આપી છે : આત્માનું જે સ્વરૂપ પ્રકાશ શક્તિની અપેક્ષાએ જ્ઞાન કહેવાય છે, તે જ સ્વરૂપ વિશ્રામ શક્તિ - આત્મરમણતાના સન્દર્ભે સુખ છે. અહીં સુખ શબ્દને આત્મરમણતાના સ્તર પર પ્રયોજાયેલ છે.
प्रकाशशक्त्या यद्रूप-
मात्मनो ज्ञानमुच्यते ।
सुखं स्वरुपविश्रान्ति-
શવત્યા વાવ્યું તમેવ તુ ॥ (અ.ઉ. ૨/૧૧)
સમાધિ શતક ૧૩૮