________________
દીપપાત્ર કલ્પે છે. પ્રાણોની વાટ છે અને તેલને બદલે લોહી સિંચવાનું છે. ‘ઈસ તન કા દિયા કરું, બાતી મેલું જીવ; લોહી સિંચો તેલ જ્યું, તબ મુખ દેખ્યો પિવ...'
આન્તરજ્યોત જાગી.
આનન્દદશા પ્રગટી.
એ આનન્દદશા છે નિર્મળ ગંગા. આન્તરિક નિર્મળતાની સ્ફટિક સી પારદર્શી ભૂમિકા. એ આન્તરિક નિર્મળતાની સાથે સમત્વના પ્રવાહનો સંગમ જ્યાં થાય છે ત્યાં સાધક વહે છે.(૧૧)
મઝા જ મઝા.
એવો સાધક દેહાધ્યાસથી બહુ જ, બહુ જ દૂર હોય છે. પૂજ્ય આનંદઘનજી મહારાજના એક પદની પંક્તિ યાદ આવે : ‘અવધૂ ! કયા સોવે તન મઠમેં ?’ અવધૂ. જેણે સંક્લેશોની ધૂળને ખંખેરી નાખી, તે અવધૂત. અવધૂ. એ હવે વિભાવોમાં કેમ રહેશે ?
શું કરે એ ? ‘જાગ વિલોકન ઘટમેં.' દ્રષ્ટાભાવમાં જાગવાનું છે. હોવાનું છે.
‘તન મઠકી પરતીત ન કીજે, ઢહિ પરે એક પલમેં.' શો વિશ્વાસ આ શરીરનો ? એક પળમાં ઢળી પડે. ‘હલચલ મેટ ખબર લે ઘટકી.' આત્માની ખબર રાખવી છે.
શરીરમાં શું છે ?
‘મઠમેં પંચ ભૂતકા વાસા, સાસા ધૂત ખવીસા; છિન છિન તોહી છલનકું ચાહે, સમજે ન બૌરા સીસા...' શરીરમાં પૃથ્વી આદિ પાંચ ભૂતોનો વાસ છે. શ્વાસોચ્છ્વાસ ધૂર્ત રાક્ષસ જેવો છે, જે ક્ષણે ક્ષણે છળ-કપટ કરવા માગે છે. પણ મૂર્ખ મનુષ્ય તેને સમજતો નથી.
૧૧. એજન, પદ : ૭ / ઐસી આનંદ દશા પ્રગટી ચિત્ત અંતર, તાકો પ્રભાવ ચલત નિરમલ ગંગ; વારિ ગંગા સમતા દોઉ મિલ રહે, જસ વિજય ઝીલત તાકો સંગ.
IX
