________________ 61 પ્રકરણ - 3H સમ્યગ્દર્શનનું સ્વરૂપ અને તેના પ્રકારો (11) સમકિતિને સંસારના ભોગો સર્પની ફણાના આટોપ જેવા લાગે છે. તેને સાંસારિક બાહાપદાથ (દુન્યવી સામગ્રી) માયા મરીચિકા (ઝાંઝવાના જળ), ગંધર્વનગર અને સ્વપ્ન જેવા લાગે છે. સંસારની તમામ ભોગચેષ્ટાઓ બાળકની ધૂળના ઘર બનાવવા જેવી તુચ્છ લાગે છે. તેને એકમાત્ર આંતર જ્ઞાન (શાશ્વતજ્ઞાન) જ પરમતત્ત્વ લાગે છે. બાકીના તમામ પદાર્થો ઉપદ્રવસ્વરૂપ પ્રતિભાસિત થાય છે.* 12) આથી જ સમકિતિ...શ્રદ્ધામાં શિથિલ બનતો નથી...સંસાર સમુદ્રમાં રમતો નથી...પાપમાં લીન બનતો નથી.ધર્મમાં હીન બનતો નથી બુદ્ધિમાં ક્ષીણ બનતો નથી (વિપર્યાસ-ભ્રાન્તિ ભરતો નથી)...સુખમાં તલ્લીન બનતો નથી.દુઃખમાં દીન બનતો નથી...માન્યતામાં શિથિલ બનતો નથી. વૃત્તિમાં તુચ્છ બનતો નથી. (13) સમકિતિ કર્મયોગે આવી પડેલા પાપને સકંપભાવે (કંપતા હૃદયે) કરે છે, પરંતુ નિષ્કપભાવે ક્યારેય કરતો નથી. (14) તે જ રીતે સમકિતિ શાસ્ત્રનિરપેક્ષ પ્રવૃત્તિ કરતો નથી. = મિથ્યાત્વી તરીકેનો વ્યવહાર કયા પ્રકારના મિથ્યાત્વથી થાય? પ્રશ્ન : શાસ્ત્રમાં જ્યાં જયાં મિથ્યાત્વી = મિથ્યાદૃષ્ટિ તરીકેનો વ્યવહાર કરાયો છે, તે ક્યા મિથ્યાત્વથી કરાયો છે? 1. भवभोगिफणाभोगो भोगोऽस्यामवभासते / फलं ह्यनात्मधर्मत्वात्तुल्यं यत्पुण्यपापयोः // 24-5 // 2. मायामरीचिगन्धर्वनगरस्वप्नसन्निभान् / ___ बाह्यान् पश्यति तत्त्वेन, भावान् श्रुतविवेकतः // 156 // 3. बालधूलीगृहक्रीडा तुल्याऽस्यां भाति धीमताम् / तमोग्रन्थिविभेदेन, भवचेष्टाखिलैव हि // 155 // 4. अबाह्यं केवलं ज्योतिर्निराबाधमनामयम् / યત્ર તત્પરં તત્ત્વ, શેષ: પુનરુપવઃ ૨૧છા 5. सम्यग्दर्शनपूतात्मा न रमते भवोदधौ /