________________
જીતની બાજી હાર મા !
આજે સાકેતપુરના રોજ મëલમાં મોટે જલસો થઈ રહ્યો હતે. રંભા કે ઉર્વશીને રૂપ અમે રાગમાં મહાત કર તેવી એકન નાયીકા આજે એના પૂર બહારમાં આવી ગઈ હતી. પરિપૂર્ણ થવનના વસંતમાં કેલતી એની આંખમાં મસ્તી હતી, એના રાગમાં મૃદુતા હતી, એના અંગમરેડમાં ભાવવાહિતા હતી, એના કંઠમાં મધુરતા હતી, એના સ્વાંગમાં શોભા હતી, એના નાચમાં રસીક્તા હતી, એના પ્રત્યેક તાલના ધબકારામાં હદયના ધબકારાની ઘેષણ હતી. એ આજે અતિ ઝીણે પાષાક પહેરીને આવી હતી. એના હાથમાં વીણા હતી, બાજુમાં બે સુંદરીઓ સારંગી અને નરઘાં વગાડી રહી હતી અને પછવાડે થોડે દૂર એની વૃદ્ધ માતા એને સૂચના આપ્યા કરતી હતી. વૃદ્ધ રાજવી પાસેથી આજે સારું ઈનામ મળશે એવી આશા વડે ગાન અને નૃત્ય અને કાર્ય મેનકા પૂર્ણ રસની જમાવટ સાથે કરી રહી હતી. એ કઈ વાર વણા હાથમાં લઈ ગાન એવું ચલાવતી તે કે વાર અભુત નૃત્ય કરી રસરંગ રેલતી હતી.
શ્રોતાવર્ગ પણ આજે રસને હળે ચઢયે હતે. રાતના બાર વાગ્યા, એક વાગ્યે, બે વાગ્યા, રાત વધતી ગઈ અને મંડળી વધારે વધારે જામતી ગઈ. નગરના આગેવાને, અમલદારે, રાજગૃહને સ્ત્રીવર્ગ, નગરવાસીઓને સ્ત્રીવર્ગ અને સામાન્ય આમંત્રિત વર્ગથી હજારે કેની મેદની રસમાં પડી ગઈ હતી. વૃદ્ધ રાજા પુંડરીક પણ ઘરડે ઘડપણે આજ