________________
( ૧૧ )
અથવા બીજા કારણથી આવરણ પામી હેાય છે કે નારા પામી હેાય છે તેથી તે સાંભળી શકતા નથી. તેવી રીતે મનુષ્ય મચ્છુ પામે છે તેજ વખતે ઇંદ્રિયા પણ નાશ પામે છે અને તેથી તે પેાતાતાના કામ કરતી અધ પડે છે.
----
પાડ ૧૪ મેા. પાંચ ઇંદ્રિયના વિષયા.
ઈંદ્રિયાથી જે જે જાણી શકાય તે તે તેના વિષયા કહેવાય છે. “ પાંચ ઇન્દ્રિયાના સર્વે મળી ત્રેવીશ વિષયેા છે. ”
૧ જ્યારે શરીરને કાઈ પણ પદાથ ટાઢા કે ઉતા, હળવા સ્પર્શી દ્રિયના કે ભારે, સુવાળા કે ખડબચડા, અને લુખા ૮ વિષય. કે ચાપડેલા લાગે ત્યારે શરીર ઈક્રિય છે એમ સમજવું.
૨ જ્યારે જીભને કોઇ પણ પદાર્થ ખાટા, કડવા, તીખા, રસઈ દ્રિયના । મીડા કે કષાયલા લાગે ત્યારે જીભમાં રસચિ ૫ વિષય.
}છે એમ સમજવું.
૩ જ્યારે નાકને કાઈ પણ પદાર્થની સારી ગંધ કે ખરામ બ્રાણદ્રિયના ! ગંધ લાગે ત્યારે નાકમાં ધ્રાણ ઈંદ્રિય છે. એમ ૨ વિષય. મેં સમજવું,
૪ જ્યારે આંખને કોઈ પણ પદાર્થ ધોળે, પીળા, રાતા, ચક્ષુઈ દ્રિયના ! કાળા કે લીલા લાગે ત્યારે આંખમાં ચક્ષુઈંદ્રિય ય વિષય. (છે એમ સમજવું.
૫ જ્યારે કાનને મનુષ્યના ખેલવાના કે પદાર્થના કે શ્રોત્રઇંદ્રિયના । મનુષ્ય અને પટ્ટાના સંબધના અવાજ લાગે ૐ વિષય. ત્યારે કાનમાં શ્રોત્ર દ્રિય છે એમ સમજવું,
