________________
૪૮
વહી રહ્યા છે. એવા એક ગરીબ ાકરાએ ભૂખના દુઃખમાંથી ખચવા, ગરીબી અને કંગાલીયતના દાવાનળમાંથી છૂટવા, પેાતાના ગામના સ્ટેશન ઉપર રેલ્વેમાં મુસાફરી કરતાં મુસાફ્શને પાણી પીવડાવવાના ધધા કરવા માંડ્યો. ત્રણ વખત આવતી જતીગાડી ઉપર, આભમાંથી અંગારા વરસાવતા સૂર્યની તીખી લ્હાયમાં ઠંડા પાણીના ઘડા ભરીને ઉઘાડે પગે જતા, એક આના દોઢ આના જે મલે તેમાં પેાતાનું જીવન વિતાવતા, માબાપ વિહાણા છેાકરાને એક આના એટલે તેના મનમાં તેને હજારાની કમાણી કરી હાય, તેવો આનંદ થતા. એકદા તેના જીવનમાં એક અતિ શાચનીય પ્રસંગ અન્ય.
આધુનીક સંસ્કૃતિના રંગે રંગાયેàા અને પેાતાની જાતને શીક્ષિત અને સસ્કારીક માનતા એક કાલેજીઅન નવયુવાન, આંખે રીમલેશ ચશ્મા, કેટ, પાટલુન, ટાઈમાં સજ્જ થઇને રેલ્વેના બીજા વર્ગના ડખામાં મુસાફી કરી રહ્યો હતા. ટ્રેઈન ઉપડવાની વ્હિસલ વાગી. તે વેળાએ પેલા ગરીબ છોકરા પાસે પાણી માંગ્યું. તે છેકરાએ પેાતાના નિયમ મુજબ એક પૈસાના એ પ્યાલા પાણી આપ્યું બીજો પ્યાલે પાણી જ્યાં પેલા કાલેજીઅનના હાથમાં મૂકે છે ત્યાં ગાડી ઉપડી અને કાલેજીઅન જાણે તેના ઉપર ઉપકાર કરતા હોય તેમ તેના હાથમાં એક આની મૂકી, કરી ખૂશી થયા, તેના મનમાં આજે આનંદની અવધી નહેાતી, પણ! જ્યારે હાથની મૂઠી ખેાલી હથેલીમાં નજર કરે છે તે એક આની ખેાટી અને કલાઈની નીકળી, પાણી
