________________
૨૪
સ્થાનોંગસૂત્ર
[ વ્યાખ્યાન
મલ્લિનાથજીની ભાવના કઈ ભાજી, ત્યારે આ ભાવના કઇ ખાજું! મલ્લિનાથજીની સ્થિતિનુ ઉલટુ દૃષ્ટાંત આ દેવાય છે. ખીજાને મારાથી એછું મળે ’” એ ભાવના મલ્લિનાથજીની. “ મારું જાય તા ૫ણુ ખીજાને મળે! ” એ ભાવના ખધજીની, માટે ઉત્તમ ક્રર્યાં, મારું જશે તે ખાટું છે. મારું વિરાધકપણું ચારસા નવાણુનું મારાધકપણું, ને કરવુ કેમ ? ખંધકજીએ પેાતાનું વિરાધકપણું ખરાબ ન ગણ્યું હોત તેા પરના લાભ (આરાધકભાવ) સાથે તુલના કરવાને વખત આવત. પોતાનું વિરાધકપણું પેાતાને ખટકયું છે, છતાં સારસા નવાણું આરાધક થાય તે માટા લાભ છે. મ્હેનના ગામ મા ત્યાં ઉપદ્રવ આવ્યા ત્યારે ચારસે નવાણુને નિર્મામણા કરાવી. તને મળ્યું' નથી તે। બીજાને ઘેર કડાકૂટ શાને કરે છે? ન મળ્યું હોય તા પણુ ખીજાને મળે એ ભાવનામાં રહેવુ જોઈએ. આખા જગતને મળે તે ભાવનામાં ચાલવું જોઇએ એટલા માટેજ શુભ ભાવના છેડા વિનિયેાગમાં લાવીને મૂકયે. બીને મળે એ ભાવ ન આવે ત્યાં સુધી શુભ પરિણામમાં નથી. ભલે પ્રવૃત્તિ વિજય વગેરેની રી લીધી હાય, છતાં ખીન્નને અધિક ફળ પ્રાપ્ત કરાવું એ ભાવના ન આાવે ત્યાં સુધી ભાવની ત્રુટિ જવાની નહિ. ભાવની ત્રુટિ ત્યારે જાય કે જ્યારે જગતના જીવા ઊંચી પદવી પામે એમ થાય અને ત્યારે જ ભાવની સંપૂર્ણતા. ત્રુટિ વગરના ભાવ કયા ? ભગવાન સુધર્માવામીના પ્રતિોષ પામ્યાની સાથે આવેા ભાવ થયેલેા–‘ ખાળ વધે, પણુ વધે, મંદ બુદ્ધિવાળા વધે, મૂર્ખાઓ પણ વધે” એ ભાવના જાગી હતી. તેથી પેતાના માટે પૂર્વની રચના કરી, છતાં ‘“ આ બાલગેાંપાલનું તે ભાવના જાગી હતી. વહેતી ગ ંગામાં ચાહે તે ચંડાળ કે કૂતરું પાણી પીએ પણ તે ગંગા ઉલટી જાય નહિ. ગમે તે જીવ, ચાહે તે હોય મારામાંથી—ગંગામાંથી પામેા ભવાન સુધર્માસ્વામીએ પ્રતિખેાધ પછી પ્રત્રજયાં પૂર્વની તે અંગાની રચના કરી.
29
હિત કર
•
et
તે બુદ્ધિને અગ પામતાની સાથે
