________________
૭૬ ]
સ્થાનોંગસૂત્ર
[ વ્યાખ્યાન
ભાવના છે. કારણ કે ાઇ કાળે સર્વે જીવ માક્ષે ગયા નથી. સમાધાન—જગત આખુ મેક્ષે ગયું નથી, જવાનું નથી. એ સ્વભાવે ન અને તે પણ એમની ભાવના તેા એ અને તેમાં કલ્યાણુ માન
વાની છે.
અનેમાં
નક મનુષ્યને દરદ થયું, શ્વાસ ઉપડયા, ઠંડા પડવા માંડયા, જાણીએ કે ચેાક્કસ મરવાના છે, તેા શુ' તેને મર એમ કહેવાય ? તમે તેા ક્રાઇ પણ પ્રકારે જીવી જાય તેવી ભાવના રાખે. છે. અભ‚ સરખા ડાય. તે પેાતાને સ્વભાવે સમકિત ન પામે, પણ આપણી ભાવના તે એનુ કયાણુ થાવ એ હોય છે. અભવ્ય મે ક્ષે ન જાય, એ આપણી ભાવના ન હાય. અભવ્ય જીવ સ્વભાવે સમ્યક્ત્વ પામવાને નથી, છતાં માની લે કે માક્ષે જાય તે અમારા પેટમાં લાય સળગશે નહિ. વિજીવ મેક્ષ પામે તેને અંગે ઠંડક છે, તેવી રીતે અભવ્ય મેક્ષે જાય એમ કલ્પના કરી તાડુક છે મુખ્યતાં સત્ કવિ '` આખુ જગત `થી મુક્ત થઈ જાવ. જેમ ભવ્ય મેક્ષ પામે તેમાં આનંદ, તેમ કલ્પનાની ખાતર અભવ્ય મેાક્ષ પામી જાય તે તેમાં પણ આનંદ.
સંકેત વગરતું પાય હાય તેા તે હિંસા
ગણુધર મહારાજ દ્વાદશાંગીની રચના કરે છે. જગતના જીવાના ઉદ્દારની ભાવના કરે છે. તેથી ચૌદ પૂર્વી, ખાર અંગાની રચના કરી, આાચાર, વિચારની વ્યવસ્થા કરી. હવે પાંચ મહાવ્ર1માં સ ંકેત વગરનું પાપ હોય તે તે હિ'સા, હિંસા સ્વાભાવિક પાપ છે. એકેદ્રિયથી માંડીને સંની પચેંદ્રિય સુધીનું વ્યાપક, ક્રાઇ પણ્ તિ, ગતિ હિંસા ના ડર વિનાની નથી. સ` જીવા જીવવા ઇચ્છે છે. કેાઈ મરવા ઇચ્છતું નથી. મરણુથી ડરવું સવે ગતિ, જાતિમાં છે. ખીજા દેશને તમારી ભાષા ન સમજે, તેા પણું ગાદા મારવામાં સમજે છે. મારના અણુસમા દેખ્યા ? ભાષાના અણુસમજુ દેખ્યા. હિંસા એ સગતિ, સ ાતિ, સર્વ કાળનું વ્યાપક રવાભાવિક સ્થાન. કાઇની દરકાર
