Page Text
________________
૧૮૬
૭. દેવવાચક શબ્દ કારણ તરીકે કહેવો હોય ત્યારે તેને જેમકે રાતા ચંક્સ
રૂપીએ ગીરે મુકેલે માલ. ૮. સુલુણા (=ધિકાર) ને રામ ના અર્થવાળા શબ્દોને ગે, જેને લીધે તે થતુ
હાય તેને-જેમકે પાકge ૧. પતિ ( મુશ્કેલ લાગવું)ને વેગે, તેને કમને-જેમકે અનાભિજિતે
તેને અધ્યયન મુશ્કેલ લાગે છે.. ૨૦. સરખામણી કરવી હોય ત્યારે જેની જોડે સરખામણી કરવી હોય તેને-જેમકે
अणोरणीयान् । अश्वमेधसहस्रेभ्यः सत्यमेवातिरिच्यते। ૨૨.નીચેના શબ્દોને ચગે આવતા શબ્દને૧. અન્ય, તિ, ને એના અર્થવાળાને ગે-જેમકે વિચ=કૃષ્ણથી બીજે. . સાત (=પાસે અથવા દૂર) ને ચગે-જેમકે વનવિ/વનની પાસે અથવા
વનથી દૂર.
જ ધાતુથી થયેલા શબ્દના અંતવાળા સામાસિક શબ્દને ચગે-જેમકે - શામત્રિાગામની પૂર્વે
છે. આ કારાંત અવ્યયને ગે-જેમકે ક્ષિત્રિામાત્ત=ગામની દક્ષિણે ક મહિના અંતવાળા તથા સારરથ, વાર, મનન્ત, અર્થ, જૂને એવાઓને યેગેજેમકે ક્ષિપદ પ્રામા ગામની દક્ષિણે. તાદિન વિરક્ત દહાડાથી. ગ્રામરિ=ગામની બહાર પુરાણપત્રાવ મનિન્ત =જુના પાંદડાઓના નાશ પછી.સંવત્સલૂ એક વરસ પછી વર્તન =રસ્તાની પેલી બાજુએ માથાથમતા =એથી બીજું તે ભાગ્ય પ્રમાણે . પ્રભૂતિ અને એવા અર્થવાળાને ગે–જેમકે તમહિનાન્નિતિો દહાડાથી. (મૃતિ એ વખત બતાવનાર અવ્યય જોડે પણ આવે છે. જેમકે તે પ્રશ્વતિ=
તે વખતથી.) છે. અપ (=દૂર) ને – છડીને)ને ગે-જેમકે મપદ =સંસાર હરિથી તે દૂર છેપરિસંવાદ સંસાર હરિને છોડીને છે એટલે હરિની બહાર છે. ૪. આ મર્યાદા વાચકને ગે–જેમકે ગાયુક્ત સંસાર =સંસાર મુક્તિસુધી છો
પરિતોષદિપ=વિદ્વાનેને સંતોષ થાય ત્યાંસુધી.. . પ્રતિ (પ્રતિનિધિ અથવા પ્રતિદાનના અર્થવાળે) ને ભેગે—જેમકે માન
કાત્મિતિ=પ્રદ્યુમ્ન કૃષ્ણને પ્રતિનિધિ છે. તિટસ્થ પ્રતિષ્ઠિત માન=ૉલને
બદલે ભાષા આપે છે અ. શરીરના અંગ શિવાયના વખત અથવા જગ્યાવાચક શબ્દના સંબંધમાં આવ
તા દિશાવાચક શબ્દને ગે–જેમકે મામજૂિર્વે ગામની પૂર્વે ચૈત્રાજૂર્વ
પશુન=ચત્રની પહેલા ફાગણ.. ૨૨.જ્યારે કૃદંતને લેપ કરવામાં આવે છે ત્યારે તેના કર્મવાચકને તથા તેની ક્રિયા જ્યાં થતી હોય તેને–જેમકે પ્રારાવાસ-માસામાહ્યરાજનિતિશ્ય
शुरं वीक्ष्य जिहति। ચ. છઠ્ઠી વિભક્તિના સંબંધમાં છઠ્ઠી વિભક્તિ સંબંધવાચક છે. (જેમકે રાણા પુષ:= રાજને માણસ) ને નીચેના શબ્દને લાગે છે. (કેટલીક વખત બીજી વિભક્તિઓના
| SR No. | 023460 |
| Book Title | Sanskrit Bhasha Pradip |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Thakordas Jamnadas Panji |
| Publisher | Thakordas Jamnadas Panji |
| Publication Year | 1867 |
| Total Pages | 366 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 28 MB |