________________
તિવન એ પ્રયોગમાં વધારો૰ એ સૂત્રમાં ક્વચિત્ શબ્દનું ગ્રહણ કર્યું હોવાથી તિા નો હસ્વ સ્વર થયો છે. (૪૩)
मिष्टान्नपानमांसौदनादिमधुररसविषयगृद्धात्मा । गलयन्त्रपाशबद्धो, मीन इव विनाशमुपयाति ॥ ४४ ॥
मिष्टाश्च तेऽन्नपानमांसौदनादयश्च प्रसिद्धास्ते तथा, ते च मधुररसाश्चलौल्यास्वादा द्राक्षाखण्डादयस्त एव विषयो रसनायाः गोचरस्तत्र गृद्ध आत्मा યસ્ય સ તથા | ગલો-તોમયોટ્ટુશ: યન્ત્ર-ખાતું પાશો-વાલાવિમસ્તિत्तिरादिग्रहणहेतुस्तेषां द्वन्द्वस्तैर्बद्धो वशीकृतो मीन इव मत्स्यवद्विनाशमुपयातीति
|| ૪૪ ||
ગાથાર્થ– મધુ૨ અન્ન, મધુર જળ, મધુર માંસ, મધુર ભાત વગેરે અને મધુર રસ વિષયમાં જેનો આત્મા આસક્ત બન્યો છે તે જીવ ગલ, યંત્ર અને પાશથી બંધાયેલ માછલાની જેમ વિનાશ પામે છે.
ટીકાર્થ– મધુરરસ=દ્રાક્ષાથી મિશ્રિત સાકર વગેરે મધુ૨૨સ, અથવા દ્રાક્ષ અને ખાંડ વગેરે મધુર રસ.
ગલ=માછલાને પકડવાનો લોઢાનો અંકુશ (કાંટો).
યંત્ર=માછલાને પકડવાની જાળ.
પાશ=તેતર આદિને પકડવાનું વાળ વગેરેનું બનેલું એક સાધન. બંધાયેલ=વશ કરાયેલ. (૪૪)
शयनासनसम्बाधनसुरतस्नानानुलेपनासक्तः ।
स्पर्शव्याकुलितमतिर्गजेन्द्र इव बध्यते मूढः ॥ ४५ ॥ શયનં-શય્યા, આસનં-મસૂરવિ, સમ્વાધન-વિશ્રામળા, સુરત-મૈથુનસેવા, स्नानम्-अङ्गप्रक्षालनम्, अनुलेपनं- कुङ्कुमादिसमालम्भनम्, तेषां द्वन्द्वस्तेष्वासक्तः । स्पर्शेत्यादि व्यक्तमिति ॥ ४५ ॥
ગાથાર્થ શય્યા, આસન, સંબાધન, મૈથુનસેવન, સ્નાન અને અનુલેપનમાં આસક્ત, સ્પર્શથી વ્યાકુલ મતિવાળો અને મૂઢ જીવ હાથીની જેમ બંધાય છે.
પ્રશમરતિ ૦ ૪૧