________________
તેરમું નક્ષત્ર માથે આવે ત્યારે બીજો પ્રહર, સોળમું નક્ષત્ર માથે આવે ત્યારે ત્રીજો પ્રહર અને વીશમું નક્ષત્ર મસ્તક પર આવે ત્યારે ચોથો પ્રહર થાય. એ પ્રમાણે રાત્રિએ પ્રહરનું પરિમાણ જાણવું. (૨૯૩)
' (૧૮૪) પોરસીનું પ્રમાણ आसाढमासे दुपया, पोसे मासे चउप्पया । चित्तासुएसु मासेसु, तिपया हवइ पोरसी ॥ २९४ ॥
અર્થ : પોતાના શરીરની છાયા જે વખતે બે પગલાંની થાય તે વખતે અષાઢ માસમાં પોરસી થાય છે, પોષ માસમાં ચાર પગલાં છાયા હોય ત્યારે પોરસી થાય છે, અને ચૈત્ર તથા આશ્વિન માસમાં ત્રણ પગલાં છાયા હોય ત્યારે પોરસી થાય છે. (૨૯૪)
अंगुलं सत्तरत्तेणं, पक्खेण य दुअंगुलं । वड्डए हायए वावि, मासेणं चउरंगुलं ॥ २९५ ॥
અર્થ : આ પોરસીના પ્રમાણમાં સાત દિવસે એક આંગળની, પખવાડીએ બે આંગળની અને એક માસે ચાર આંગળની જેમ સંભવે તેમ વૃદ્ધિ કે હાનિ કરવી. (૨૯૫)
(૧૮૫) પડિલેહણનો કાળ जिठ्ठामूले आसाढ-सावणे छहिं अंगुलेहिं पडिलेहा । अहिं बीय तियम्मि, तइए दस अहिं चउत्थे ॥ २९६ ॥
અર્થ : જેઠ, અષાઢ અને શ્રાવણ માસમાં છ આંગળ છાયા હોય ત્યારે પડિલેહણા કરવી, બીજા ત્રિકમાં એટલે ભાદ્રપદ, આશ્વિન અને કાર્તિક માસમાં આઠ આગળ છાયા હોય ત્યારે, ત્રીજા ત્રિકમાં એટલે માર્ગશીર્ષ, પોષ અને મહા માસમાં દશ આંગળ છાયા હોય ત્યારે અને ચોથા ત્રિકમાં એટલે ફાલ્ગન, ચૈત્ર અને વૈશાખ માસમાં આઠ આંગળ છાયા હોય ત્યારે પડિલેહણા કરવી. (૨૯૬).
રત્નસંચય - ૧૪૦
