________________
નિગોદજીવો એટલે લીલફુગ વિગેરે ઉત્પન્ન થાય છે. (૨૫૩) (આમાં લખેલ ઘેંશ ને કરબો બીજે દિવસે વાપરવાની પ્રવૃત્તિ યોગ્ય જણાતી નથી.)
पुआ मुंगडि लप्पसी, करंब रब्बाइ सिद्धअन्नमज्झम्मि । अठ्ठपहराण उवरिं, सुहुमा जीवा सुए भणिया ॥ २५४ ॥
અર્થ: પુડલા, મુંગડી, લાપશી, કરંબો, રાબ અને રાંધેલુ અન્ન, એ સર્વમાં આઠ પહોર વીત્યા પછી સૂક્ષ્મ જીવો (લીલફુગ વિગેરેના) ઉત્પન્ન થાય છે, એમ શ્રુતમાં કહ્યું છે. (પ્રવચન સારોદ્વારમાં ચાર પહોરનું કાળમાન કહ્યું છે.) (૨૫૪)
(૧૬૪) વિદળ ને દહીંમાં જીવોત્પત્તિ વિષે जं मुग्गमासपमुहं, विदलं कच्चम्मि गोरसे पडड् । ता तसु जीवुप्पत्ती, भणंति दहिए बिदिणउवरि ॥ २५५ ॥
અર્થ : જે મગ, અડદ વિગેરે દ્વિદલ કાચા ગોરસમાં પડે તો તેમાં તત્કાળ જીવની ઉત્પત્તિ કહેલી છે, અને દહીમાં બે દિવસ (સોળ પહોર) પછી જીવની ઉત્પત્તિ કહેલી છે. (૨૫૫)
(૧૫) ગળ્યા વિનાની છાશ બાબત. जइ अणगलियं तकं, पमायवसओ समायड सड्डो ।। मज्जसमं तं पाणं, गोयम ! भणियं न संदेहो ॥ २५६ ॥
અર્થ : જો ન ગળેલી છાશ પ્રમાદના વશથી શ્રાવક વાપરે તો તે ગૌતમ! તે છાશનું પાન મદિરા સમાન કહ્યું છે, તેમાં સંદેહ નથી. (૨૫૬) (ઉપવાસના તિવિહાર પચ્ચખ્ખાણમાં અચિત્ત જળને બદલે વાપરવાનું જે કહે છે તેના સંબંધમાં આ વાત સમજાય છે.)
(૧૬) અચિત્ત જળ વિચાર
(ઉકાળેલા અચિત્ત જળનો કાળ) वासासु तिन्नि पहरा, तह चउरो हुंति सीयकालम्मि । पंच य गिम्हे काले, फासुअनीरस्स परिमाणं ॥ २५७ ॥
રત્નસંચય - ૧૨૯
