________________
૭૦
हैमलघुप्रक्रियाव्याकरणे
એ દરેક શબ્દોને લાગેલા ષષ્ઠી બહુવચનના કામ પ્રત્યયને બદલે નામ બેલ. હૃસ્વ– પં. સેવા -દેવ+નામ રેવાનામ્-દેવનું
- શ્રી. મતિ+ામ=મતિ+ના-મતીનામુ–મતીઓનું. » –પં. માનુ+=માનુનામુ=માનૂનામૂ-સૂર્યોનું-ભાણેનું. દીર્ઘ-ભા સ્ત્રી. માત્રામ=મઝાન્નામૂત્રમારાનામૂ-માળાઓનું. * - શ્રી. બ્રોડકામ સ્ત્રી+ના+=શ્રીરામ્-સ્ત્રીઓનું.
| ?? નાતિકૃવતરૃપ છોક૭
तिसृ-चतसृ-परान्तवर्जसमानस्य नामि परे दीर्घः स्यात् । देवानाम् । सप्तम्येकवचने, देवे । द्विवचने, देवयाः। बहुवचने, एबहुस्भोसि इत्येत्वे, देव-सु इति स्थिते
નામને છેડે સમાન સંજ્ઞાવાળે સ્વર હોય અને તેને લગોલગ ષષ્ઠીના બહુવચનને નામૂ-કામ્-પ્રત્યય લાગેલ હોય તે તે સમાન સંજ્ઞક સ્વરનું દીર્ઘ ઉચ્ચારણ થાય છે.
રેવ + આમ્ = દેવ + નામ્ = દેવાનામ્ – દેવેનું. તેવી જ રીતે વનાનામ્ = વનનું. મુનિના = મુનિઓનું. સાધૂનામ્ = સાધુઓનું અને પિતૃછામ = પિતાનું. (જુઓ ૧/૪/૩૨) ઉપરના ચારેના ઉદાહરણે ઉપર મુજબ સમજી લેવા.
તિસ્ર શબ્દ, ચતસ્ર શબ્દ તથા ઇ કારાંત અને કારાંત નામને આ નિયમ ન થાય.
