________________
हैमलघुप्रक्रियाव्याकरणे
॥ ९॥ जोः कटावन्तौ शिटि नवा १।३।१७
पदान्ते । प्राङ्कशेते । प्राङ्कछेते । प्राशेते । सुगण्ट्रोते । सुगण्छे ते । सुगणशेते ।
પદાન્ત પછી તરત જ દ્િ આવે તે ને બદલે “ ” વિકલ્પ થાય છે. અને એ જ રીતે ન હોય તે દ્ર વિકલ્પ થાય છે.
પદને અંતે હેય અને પછી શેતે આવે તે ફ ઉપરાંત ૪ ઉમેરાય અને પદને અંતે ણ હેય તે ણ ઉપરાંત દ્ર ઉમેરાય છે.
પ્રા+શેતે = પ્રાહ રોતે, વાતે તથા પ્રાકૃછે (જુઓ ૧-૨-૪) પૂર્વ દિશામાં સુવે છે.
સુન્ + શ = મુદ્દે રાતે, સુરત, તથા સુજાતે (જુઓ ૧-૩-૪) સારે ગણનારે સુવે છે.
॥ १० ॥ तौ मुमो व्यञ्जने स्वौ १।३।१४ ___ मुइत्यागमस्य पदान्तस्थस्य च मस्य व्यञ्जने परे तस्यै व स्वावनुस्वारानुनासिकौ स्याताम् ।।
મુ આગળના મ કાર પછી પદને છેડે આવેલા મ પછી તરત જ કેઈ વ્યંજન આવે તે મ ને બદલે તેની પછી
