________________
૪૨૨.
સખ્યા વાચી નામ, ખીજા નામ સાથે જો અર્થની સ`ગતતા હાય તા અને બન્ને નામેાની સરખી વિભક્તિ હાય તા સમાસ પામે, તે તત્પુરૂષ ક ધારય કહેવાય. સમાસ થયા પછી સ ંજ્ઞાતું, સૂચન થતુ હોય તેા તથા સમાસ કરતી વખતે તદ્વિત પ્રત્યય
લાગવાના પ્રસંગ હોય દા.
समास प्र०
આ જ સમાસ જે સમાહારરૂપ અનેક પદાર્થોના કાઈ અપેક્ષાએ એકવરૂપ-અ નું સૂચન કરતા હેાય તેા અને અસંજ્ઞાનું સૂચક કરતા હોય એટલે કેાઈનાં વિશેષ નામનું સૂચન ન કરતા હાય તે દ્વિગુસમાસ કહેવાય.
સંખ્યા-સપ્ત ઋષયઃ= સતર્ષયઃ-સપ્તર્ષિ નક્ષત્ર-વિશેષ નામ છે. તન્દ્રિત દ્નયાઃ ચા:મત્રો: અચમ્ ત્રૈમાતુર =એ માતાને છેકરા ઉત્તરપદ-પદ્માવ: ધન ચર્ચ= નવધત્તઃ-પાંચ ગાયા જેવુ ધન છે.
॥ ૭૩ || દ્વિનૈઃ મમાહારાત ૨૦૭૨૨
समाहाराद्विगारदन्तात्स्रियां ङीः स्यात् । पञ्च ग्रामाः समाहृताः पञ्चग्रामी । " पात्रादिगणान्त इकाराद्यन्तश्च समाહાદ્રિનુનેવુંસમ્’ઢવાત્રમ્ । ચતુર્માંસમ્ । ત્રિમુવનમ્ । चतुष्पथम् । त्रिगुप्ति । "अन्नन्ताबन्तान्तो वा नपुंसकम्"
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
સમાહાર દ્વિગુવાળું નામ ૧ કારાંત હાય અને તે મુખ્ય નામને સ્ત્રીલિંગી બનાવવું હૈાય ત્યારે ફ્ લાગે છે.
