________________
३६२
हैमलघुप्रक्रियाव्याकरणे એ બને નામે વિશેષ્યને લીધે સ્ત્રીલિંગી થયાં હોય તે ૫૬ ન થાય, જે તે નામને માની શબ્દ ઉત્તરપદમાં ન હોય તે. ____स्वांगः-दीर्घाः केशाः यस्याः सा दोध केशी, दीर्घ केशी भार्या यस्य કરી રોષ પેશીમાર્થ-જેની ભાર્યા લીધે લાંબા વાળ/કેશ વાળી છે. જાતિવાચી તા મા અ-ગુદામાર્ચ–જેની ભાર્યા શુદ્ધ જાતિની છે.
વડી મા ચા ગૌ=ીમાર્થ-જેની ભાર્યા કઠ જાતિની છે.
આ ત્રણે પ્રયોગોમાં પુંવદભાવ ન થવાથી વીર્થીનું ફીશ, રુદ્રા નું શુદ્ર અને ટી નું ઠ ન થયું.
સામાનં ટીશ મન્ચને સકી રામાનની-પિતાને લાંબાવાળવાળી માનનારી સ્ત્રી-આ પ્રયોગમાં નિષેધ કરેલે માની શબ્દ ઉત્તરપદમાં છે, તેથી આ નિયમ ન લાગે એથી વીર્જરીને પુંવદ્દ ભાવ થવાથી વીર્વારા માનિની થઈ ગયું.
(A)
લ્યાણી પશ્ચમી ચાર તા –ાળીuø+ (x)= ચાળીશ્વમા રાત્રય-જે રાતેમાં પાંચમી રાત્રિ કલ્યાણી છે એવી રાત્રિઓ.
આ પ્રયોગ ૩/૨/૫૩ સૂત્ર દ્વારા પત્રમી શબ્દ પૂરણ પ્રત્યય વાળે છે અને તે પશ્ચમી શબ્દને પ્રત્યય લાગે છે. તેથી શાળી ના વાળ એવો પુવ દ્દભાવ ન થે પણ જયાં પૂરણ પ્રત્યય પછી પ્રત્યય ન લાગેલ હોય ત્યાં આ નિયમ ન લાગે.
