________________
१०
हैमलघुप्रक्रियाव्याकरणे
॥ ११ ॥ सप्तम्या आदिः ७४।११४ सप्तम्यन्तस्य विशेष्यस्य यद् वर्णवोधक विशेषणं, तत् आदिबोधक भवति । इन्डीस्वरे लुक्-पथः, पथाम् ।
સ્વરે પરે એટલે સ્વર પર હોય એ રીતે જે વિધાન સપ્તમી વિભકિત દ્વારા બતાવેલ હોય તે સામ્યન્ત વિશેષણ सभा.
॥ १२ ॥ प्रत्ययः प्रकृत्यादेः ७४।११५ प्रत्ययः प्रकृत्यादिसमुदायान्तबोधका भवति, न तू नस्य अधिकस्य वा। यजिजः-गाायणः ।
નામથી કે ધાતુથી જે પ્રત્યયનું વિધાન કરેલ હોય તે પ્રત્યય માટે તે નામને કે ધાતુને પ્રકૃતિરૂપ સમજવા. પછી નામ કે ધાતુ લાંબા હોય કે ટુંકા જેવા હોય તેવા ને આખા પ્રત્યય માટે પ્રકૃતિરૂપ સમજવા. પણ એાછા તથા અધિક નહિ.
॥ १३ ॥ गौणा झ्यादिः ७४।११६ डीप्रत्ययादारभ्य ध्यं यावत् ड्यादिः प्रत्ययो गौणो यद्यस्ति तदा प्रकृत्यादिसमुदायस्यान्तबोधका भवति, यदि गौणा नास्ति तदा सामान्यतः समुदायान्त बोधका भवति । बन्धौ बहुव्रीहा-अतिकारीषगन्धयवन्धुः, अत्रगौणः। परमकारीष गन्धीबन्धुरित्यत्र गौणत्वाऽभावादीच् भवत्येव ।
