________________
आ आवतां व श्रुति मूकाय छे. स्वरराग (Umlaut) नो सिद्धांत पण व भूतिना आगमनभां कारणभूत होय तो एमां कांइ शंका जेवु नथी. खुबीनी वात ए छे के य के व श्रुतिनो खास मेळ ज रहे तो नथी. लेखकना छंद पर ज ते अवलंबे छे. लायइ (२. १०.) लावइ (३. ५३) रुवंति (२. ५६) सूहव-सुभग (५.१५.) लायणु-लोचन (६५४) सभूव-सभूत (३ ३६), सभुवंगमिय-सभुजंगा (३. ३६) मल्लिव-मल्लिका (१.१०१) धणवालनी भविसत्तकहामां पण आम ज छे. (जुओ भविसत्तकहा G.O.S. XX Intro, P. 12); Les Chants Mystique de Kanha et de Saraha (Ed. Shahidulla Intro. Chapitre III)
३. असंयुक्तव्यंजनविकार ६ २५. सामान्य रीते बधा य आदि व्यंजनो अविकृत रहे छे..
अपवादः-परंतु केटलीक वार भाषानी विशिष्टता तरीके केठलीक वार फेरफार थाय छे. दा. त दिहि-धृति (३. १६) धूय-दुहिता (५.२७१) आदि यनो अपभ्रंशमां ज थाय छे. जाइ-याति(२.६३), जमल-यमल(३.२७.) ६ २६. स्वरीभवन (Vocalization)
एक ज शब्दमा स्वरद्वयान्तर्गत क्, ग, च्, ज्, त्, द्, प, ब्, य, व् नो प्रायः लोप थाय छे. (सि. हे। ८ । १ । १७७) गअ-गत, जाइ-याति, णउल-नकुल इ.
आ प्रमाणे लुप्त थएल व्यंजननी लुप्तता ढांकवा य, व, अतिनो उपयोग करवामां आवे छे. (जुओ ६ २४.) ६ २७. महाप्राणकरण (Aspiration) . . एक ज शब्दमां स्वरद्वयान्तर्गत खू, घु, थू , ध् , फ, भ् नो प्रायः ह थइ जाय छे. दा. त. साहा-शाखा, जयहरे-जगद्गृहे, पिहुल पृथुल, अहर-अधर, मुत्ताहल-मुक्ताफल, सोह-शोभा. आ प्रमाणे Disaspiration (महाप्राणत्याग) पण क्वचित् दृष्टिगोचर थाय छः दा. त. विच्छोअ <विच्छोह-विक्षोभ (४.१७४;५.७७) उच्चिट्ठ= उच्छिष्ट (६.२.८)
६ २८. मार्दवप्रक्रिया (Softening) .. शब्दमा स्वरद्वयान्तर्गत क्, त्, पू नो ग्, द्, व् थाय छे. (अनादौ