________________
हेला छे. हेला ए एक प्रकारनो ध्रुवक ज छे. हेलानो छंद ६+४+४+४+४ =२२ मात्रानो छे. छ. शा. प्रमाणे भा छंद उदाहरणमा चार पंक्तिनो छे. जे जे स्थळे हेलामा मात्रानी भ्रष्टता आवी छे, त्यां त्यां टिप्पणीमां नोंध लीधी छे. कडवक ११ मां हेला नथी.
घत्तानो- छंद २ बावीसमा कडवक सुधी २२ मात्रानो सामान्यतः कही शकाय; जो के भ्रष्टताने परिणामे हेलानी माफक घत्तामां पण मात्रानो मेळ संपूर्णतया देखातो नथी. कडवक २३नी घत्ता १४+१३=२७ मात्रा मेळे छे. कडवक २४नी घत्ता १६+१३=२९ मात्रा मेळे छे. कडवक २५नी पत्ता १५+१२-२७ ना मेळे छे.३
कडवकना देहमा केटलांक कडवकमां जुग जुदा छंदो छे. कडवक १मा १५ मात्रानो एकम छे अने दरेक बे पंकिए अन्त्यानुप्रास छे. आ छंद तृतीय उद्धरणनो पारणक छंद होई, हेमचन्द्रना उदाहरणने पूर्ण रीते अनुगमतो नथी. कडवक २.मां १६ मात्रानो छंद होई बे पंकिओ अन्त्यानुप्रासे छे. ६+४+६= १६ ए प्रमाणे आ छंदनो यतिक्रम छे. एक प्रकारनी पज्झडिआ आ छन्दने कही शकाय. छेवटना गणने अंते (--) बे द्विमात्रिक स्वरो छे. कडवक ३. मां १६ मात्रानो छंद छे. बे पंक्किए अन्त्यानुप्रास छे. पण वीजा कडवकथी फेर गणने अंते(~ ~)बे एकमात्रिक स्वर ए छे. छंदनुं नाम मूळमां मत्तमातंग आप्यु छे. आ छंदमां पण ६+४+६=१६नो यतिक्रम छे. भाने पण पज्झडिआनो प्रकार कही शकाय. कडवक ४.मां पण पज्झडिआ ज छे. कडवक ५. मां
१. षश्चीर्युग्जो ली; हेला । षण्मात्रचतुर्मात्रचतुष्टयं सम. स्थानगतो जा लीर्वा हेला ॥ यथा,
कोअंडं पमूणरइ गुणो महुयरा बाणा कामिणीण नयणा विलासगहिरा । समयतणू जडो सहयरो तुसारकिरणो
हेलाए तहावि भुवणं जिणेइ मयणो ॥ १. मा हेलाछंद ज कही शकाय.
३. छं. शामां आ छंदोनां नामः-४२ (अ) १४+१३=अनंगललिता; ११ (१) १६+१=ओहुल्लणक; १५+२ = राजहंस.
