SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 85
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ तृतीय अध्याय ६५ विशेष-धूर्तादि गण में उक्त नियम लागू नहीं होता है। धुत्तो, कित्ती, वत्ता, आवत्तणं, निवत्तणं, पवत्तणं, संवत्तणं, आवत्तओ, निवत्तओ, पवत्तओ, संवत्तओ, वत्तिआ, वत्तिओ, कत्तिओ, उक्कत्तिओ, कत्तरी, मुत्ती, मुत्तो, मुहुत्तो । ( २२ ) ह्रस्व से पर में वर्तमान थ्य, श्च, त्स और प्स के स्थान में छ आदेश होता है । किन्तु निश्चल शब्द के श्च का छ आदेश नहीं होता । थ्य का छ जैसे:-पच्छं (पथ्यम्); पच्छा ( पथ्या ); मिच्छा ( मिथ्या); रच्छा ( रथ्या ) श्व का छ जैसे :-पच्छिमं (पश्चिमम् ); अच्छेरं (आश्चर्यम् ); पच्छा ( पश्चात् ) त्स का छ जैसे :-उच्छाहो ( उत्साह: ); मच्छरो ( मत्सरः ); वच्छो ( वत्सः ) प्स का छ जैसेलिच्छइ (लिप्सति ); जुगुच्छइ ( जुगुप्सते ); अच्छरा ( अप्सराः) विशेष—(क) ह्रस्व से पर में नहीं रहने से ऊसारिओ ( उत्सारितः ) में उक्त नियम नहीं लगा। (ख) निश्चल शब्द का णिञ्चलो रूप होता है। (ग) तथ्य का आर्ष प्राकृत रूप तत्थं और तच्चं होता है । ( २३ ) संयुक्त द्य, य्य और र्य के स्थान में ज आदेश होता है । द्य का ज जैसे :-मजं, अवजं, वेजं, विज्जा ( मद्यम् , अवद्यम् , वेद्यम् , विद्या ) य्य का ज १. धूर्तादि गण में धूर्त, कीर्ति, वार्ता, आवर्तन, निवर्तन, प्रवर्तन, संवर्तन, आवर्तक, निवर्तक, प्रवर्तक, संवर्तक, वर्तिका, वार्तिक, कार्तिक, उत्कर्तित, कर्तरी, मूर्ति, मूर्त और मुहूर्त शब्द परिगणित हैं। ...
SR No.023386
Book TitlePrakrit Vyakaran
Original Sutra AuthorN/A
AuthorMadhusudan Prasad Mishra
PublisherChaukhambha Vidyabhavan
Publication Year1961
Total Pages320
LanguagePrakrit
ClassificationBook_Devnagari
File Size12 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy