________________
368
નવમ
~~-wwww
વ્યાખ્યાન સાહિત્યસંગ્રહ-ભાગ ૨ જે.
ધનલેભથી આપત્તિનું આવવું. . धनाशया खलीकारः, कस्य नाम न जायते । Tલામિન, વચ્ચે વર વગર | ૨૦ ||
सुभाषितरत्नभाण्डागार. જેમ માંસના લેભથી આકાશગામી પક્ષીનો દૂરથી વધુ થાય છે; તેમ ધનની આશાથી કેને સામા માણસથી દુઃખ સહન કરવું પડતું નથી? (અથત શુભકમીને થતી નથી.) ૧૦.
ઘણે ભાગે દ્રવ્ય દુઃખરૂપ છે. अर्थानामर्जने दुःखमर्जितानां च रक्षणे । आये दुःखं व्यये दुःखं, धिगर्थे दुःखभाजनम् ॥ ११ ॥
સૂરિમુવરી. પૈસા મેળવવામાં દુઃખ, મેળવેલાના રક્ષણમાં દુઃખ, ધન આવતાં પણ દુઃખ અને જાતાં પણ દુઃખ થાય છે; માટે દુઃખના પાત્રરૂપ પૈસાને ધિક્ છે? (તેમાં નિ:સ્પૃહ રહેવું તે જ ઠીક છે.) ૧૧.
ધનિકનાં છિદ્રાન્વેષણ સહુ કરે છે.
માથા (૨૨ થી ૪). अन्यायमर्थभाजां, पश्यति भूपोऽध्वगामितां चौरः। . पिशुनो व्यसनप्राप्ति, दायादानां गणः कलहम् ॥ १२ ॥
____ काव्यमाला-गुच्छकअष्टम. રાજા ધનવાનના અન્યાયપર નજર રાખે છે, ચેર તેની મુસાફરીપર ટાંપે હોય છે, ચાડીયા વિગેરે નીચ લેકે તેને દુઃખ પ્રાપ્ત થાય તેની રાહ જુએ છે અને તેના ભાયાતે તે કલેશમાં ફસાય તે ઠીક એવી દષ્ટિ રાખે છે. ૧૨.
ધનરૂપી રોગ. बधिरयति कर्णविवरं, वाचं मूकयति नयनमन्धयति । વિશતાતિ માત્રષ્ટ, સલ્પદ્રોગ્યમયુતો રાઝન | ૨૩ /
હે રાજન! ચમત્કારિક આ સંપર્ (ધન) રૂપી રેગ કાનના છિદ્રને બહેરા કરે છે, વાણુને મૂંગી કરે છે, નેત્રને અંધ કરે છે અને શરીરમાં વિકાર કરે છે,
