________________
આત્માને વિકાસક્રમ : ૧૪ ગુણસ્થાનક
૧૯૧
રૂ-૩-પાંચ હસ્વ સ્વરના ઉચ્ચારણુ જેટલો જ કાળ રહે છે. એમાં સમસ્ત અઘાતી કર્મને નાશ કરી અંતે સર્વકર્મરહિત, અરૂપી, શુદ્ધ, અનંત જ્ઞાન-દર્શન–સુખમય બની આત્મા મેક્ષ પામે છે, અને એક જ સમયમાં ૧૪ રાજલકના મથાળે સિદ્ધશિલાની ઉપર જઈ શાશ્વત કાળ માટે સ્થિર થાય છે.
જૈન શાસનમાં જ આ મિથ્યાત્વાદિ સંસાર–કારણે અને એના બરાબર પ્રતિપક્ષી સમ્યકત્વાદિ મેક્ષિકારણે તથા એ મેક્ષકારણે સેવવામાં આત્માનું ૧૪ ગુણ સ્થાનકની પાયરીએ થતું ઊર્ધીકરણ બતાવ્યું છે.
-
-
૩૬. પ્રમાણે અને જન શાળાના વિભાગ
વસ્તુને બોધ બે રીતે થાય છે, એક કેઈ અપેક્ષા રાખ્યા વિના વસ્તુને સમગ્ર રૂપે જોવાય છે, અને બીજે, અમુક અપેક્ષાએ અંશે જોવાય છે. આંખ ખેલી, ઘડો જે, એ ઘડાને સમગ્ર રૂપે બંધ થયું કહેવાય. પણ શહેર બહાર ગયા અને યાદ આવ્યું કે “ઘડે શહેરમાં રહ્યો એ અંશે બધ કર્યો ગણાય, કેમકે એમ તે “ઘડે ઘરમાં રહ્યો છે. પાણિયારામાં રહ્યો છે,....યાવત્ પિતાના અવયવમાં રહ્યો છે.” એવા પણ ઘડામાં અંશે છે, પરંતુ અમુક અપેક્ષા યાને દૃષ્ટિ રાખીને બેધ કર્યો કે “શહેરમાં રહ્યો.” તેથી એ અંશે બોધ થયે કહેવાય. તે સમગ્ર રૂપે થતા બેધને સક્લાદેશ અર્થાત્ પ્રમાણુ કહેવાય છે. અંશે થતા બેધને વિકલાદેશ અર્થાત્ “નય
