________________
નવકારમંત્ર અને પંચપરમેષ્ઠી
૧૨૩
આપે છે. તથા સાધુ-સાધ્વી-શ્રાવક-શ્રાવિકા એ ચતુર્વિધ સંઘ સ્થાપે છે. કમશઃ આયુષ્ય સમાપ્ત થતાં બાકીના વેદનીય આદિ અઘાતી કર્મને ક્ષય કરી મેક્ષે પધારે છે. ત્યારે એ સિદ્ધ બને છે.
૨. સિદ્ધ બીજા પરમેષ્ઠી છે. સિદ્ધ એટલે કર્મથી મુક્ત, સંસારથી મુક્ત. અરિહંત ન થઈ શકે એવા આત્મા પણુ અરિહંતના ઉપદેશાનુસાર મોક્ષમાર્ગની સાધના કરી આઠે ય કર્મોને નાશ કરીને મોક્ષ પામે છે. એ પછી તદ્દન શુદ્ધ, બુદ્ધ, નિરંજન, નિર્વિકાર, નિરાકાર સ્થિતિ પ્રાપ્ત કરીને લેકના મથાળે સિદ્ધશિલા પર શાશ્વત કાળ માટે સ્થિર થાય છે. એમને સિદ્ધ પરમાત્મા કહે છે. એમનામાં અનંતજ્ઞાન, અનંત દર્શન, વીતરાગતા, અનંત લબ્ધિ, અવ્યાબાધ અનંત સુખ, અક્ષય અજર અમર સ્થિતિ, અરૂપિપણું, ને અગુરુલઘુતા એમ, ૮ કર્મના નાશથી ૮ ગુણ હોય છે.
૩. આચાર્ય ત્રીજા પરમેષ્ઠી છે. એ અરિહંત પ્રભુની ગેરહાજરીમાં સાધુ, સાધ્વી, શ્રાવક, શ્રાવિકારૂપ ચતુર્વિધ સંઘના અગ્રણું હોય છે. એમણે ઘરવાસ અને સંસારની મોહમાયાના સર્વબંધન ત્યજી દઈ મુનિ બનીને એ અરિહંતે કહેલા મેક્ષમાર્ગની સાધના કરી રહ્યા હોય છે; તથા જિનાગમનું અધ્યયન કરવા પૂર્વક એ વિશિષ્ટ એગ્યતા પ્રાપ્ત કરી ગુરુ પાસેથી આચાર્યપદ પામેલા હોય છે. આચાર્ય બની એ જગતમાં જ્ઞાનાચાર, દર્શનાચાર, ચારિત્રાચાર, તપાચાર અને વીચાર એ પવિત્ર પંચાચારને પ્રચાર કરે છે. તેમજ એ
