________________
જૈન ધર્મના સરળ પરિચય
વિદ્યાયેાગતિ+ ૭ ઉપઘાત સિવાયની પ્રત્યેક પ્રકૃતિએ + ૧૦
ત્રસ દશક આવે.
૮૦
૮૨ પાપ પ્રકૃતિ
સંકિલષ્ટ અધ્યવસાયે બંધાય અને અશુભ રસે ભાગવાય તે પાપકમ કહેવાય. મૂળ ચારે ઘાતી કર્મો પાપ પ્રકૃતિ છે, તેથી ૫ જ્ઞાના૦ + ૯ દર્શના + ૨૬ મેહનીય + ૫ અંતરાય = ૪૫ ઘાતી; તેમ જ અઘાતીમાંથી ૧ અશાતા વે૦ + ૧ નરકાયુ + ૧ નીચ ગોત્ર + ૩૪ નામકની, એમ ૩૭ અઘાતી. એટલે ૪૫ + ૩૭ = કુલ ૮૨ પાપ પ્રકૃતિ
થાય છે.
નામ૦ની ૩૪ માં, ૪ નરક–તિય ચની ગતિ-આનુપૂર્વી ૪ એકેન્દ્રિય—વિકલેન્દ્રિય જાતિ + ૧૦ પ્રથમ સિવાયના સંધયણુ–સંસ્થાન +૪ અશુભ વર્ણાદિ + ૧ અશુભ વિહાચેતિ, એમ કુલ ૨૩ પિંડ પ્રકૃતિ + ૧ ઉપઘાત + ૧૦
સ્થાવર દશક = ૩૪.
પુણ્યની ૪૨ + પાપની ૮૨ = ૧૨૪ પ્રકૃતિ. આમાં વર્ષાદ નામકમ ૪ શુભ અને અશુભ એમ બે વાર ગણાયા, તેથી ૧૨૪ – ૪ = ૧૨૦ કુલ કમ-પ્રકૃતિ બંધાય, આમાં મિથ્યાત્વ માહનીય સાથે મિશ્ર-મેા ને સમ્યકત્વ-મા ગણુતાં, કુલ ૧૨૨ ક્ર-પ્રકૃતિ ઉદયમાં ગણાય, એમાં ૫ શરીર સાથે ૫ મધન અને ૧૫ સઘાતન ઉમેરતાં તથા વર્ણાદિ ૪ ને બદલે વર્ષોં-૫, રસ-૫, ગંધ-૨ અને સ્પ ૮, એમ ૨૦ ગણુતાં ૨૦ ને ૧૬ વધે; એટલે કુલ ૩૬ વધવાથી ૧૨૨ + ૩૬ =૧૫૮ કમ-પ્રકૃતિ સત્તામાં ગણાય.
:
