________________
--
-
આત્મવિજ્ઞાન ચરણમાં શિર ઝુકાવે છે. મહાપુરૂષાએ શ્રેણુક રાજાની સર્વ રાજ્યરૂદ્ધિને પુણિયા શ્રાવકના સામાયિક આગળ તુચ્છ ગણી છે. એ દેશવિરતિ સામાયિક અને સર્વવિરતિ સામાયિક પૈસાથી ખરીદી શકાતું હેત તે ઈદ્રો અને ચક્રવર્તી તુરત જ મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી શકત. પરંતુ એ દેશવિરતિ અને સર્વવિરતિ તે પાપપ્રવૃત્તિના ત્યાગમાં જ છે, એ ભૂલાવું ન જોઈએ. આ બધી હકીકત આપણને મુખ્યત્વે કરીને તે વિરતિ (પાપ પ્રવૃત્તિને ત્યાગ કરવાના શપથ) ને જ આદરવામાં ધર્મ સૂચવે છે.
બીમાર માણસને પૌષ્ટિક દવા આપતાં પહેલાં હોશિયાર વિદ્યા પ્રથમ તે દદીના મળને સાફ કરવાની દવા આપે છે. કારણ કે મળ સાફ કર્યા વિના તે દવા નિષ્ફળ જાય છે. કદાચ દ વધારનારી પણ બની જાય છે. એ રીતે પાપમળને આત્મામાંથી એક યા સર્વથા દૂર કર્યા વિના પુન્યરૂપી ઔષધ વાસ્તવિક સુખશાંતિને આપી શકતું નથી. આ હકીકતને અનુલક્ષીય પાપકાની પૂરી સમજણ પ્રાત કરી પાપવિહેણું જીવન બનાવવા ઉત્સુક બની રહેવું જોઈએ.
હિંસા-અસત્ય-ચેરી-અબ્રહ્મ પરિગ્રહ–ોધ-માન-માયા –લેભ-રાગ-દ્વેષ-કલહ-અભ્યાખ્યાન (જુઠું આળ)-પશુન્ય (ચુગલી)–રતિ-અરતિ (હર્ષ-વિશાદી-પપરિવાર (નિંદા)માયામુષાવાદ (કપટ પૂર્વક અસત્ય બેલી અન્યને છેતરવા પણું)-મિથ્યાત્વશલ્ય (તત્વ અંગેની વિપરિત સમજણ), એ અઢાર અશુભ કાર્યોને પાપ કહેવાય, માટે એ પાપસ્થાનક
