________________
ભાવિ ભયાનક ભાસ્યું. પણ પછીથી આઈ ધોળીની ટેકનો વિચાર આવતાં જ રા' ગ્રાહરિયો નિશ્ચિંત બની ગયો. પોતાની સામે આંગળી ચીંધવા કોઈ ગરાસિયો હવે ફરકી શકે એમ ન હતો. આવી સમર્થતા તો એક માત્ર રત્ના-ચારણની જ હતી, પણ એ તો અત્યારે બહારગામ ગયો હતો. એથી આઈ ધોળી નિશ્ચિંત બનીને રા' ગ્રાહરિયાને આશરો આપવાનું કર્તવ્ય અદા કરી રહી હતી.
આઈ ધોળીની સૂચના મુજબ જ આ સમાચાર વંથલી પહોંચી ગયા હતા અને ત્યાંથી થોડા રાજસેવકો આવીને રા' ગ્રાહરિયાને આઈ ધોળીના ઝૂંપડામાંથી હેમખેમ વંથલી લઈ જાય, એવી યોજના ઘડાઈ ચૂકી હતી. એથી નિશ્ચિંત બની ગયેલાં આઈ ધોળીને એક માત્ર રત્ના ચારણની ચિંતા જ સતાવતી હતી. આ યોજનાને તેઓ માન્ય રાખે, એવી શક્યતા નહિવત હતી. છતાં આશરે આવેલાને સુરક્ષિત રાખવાની ટેક જાળવવા જતાં જે પણ ભોગ આપવો પડે, એ આપવાની આઈ ધોળીની પૂરેપૂરી તૈયારી હતી.
ધારણા મુજબ રત્ના ચારણને રા' ગ્રાહરિયાને આઈ ધોળીએ આશરો આપ્યાના સમાચાર મળતાંની સાથે જ એની નસેનસમાં ખુન્નસ ફરી વળ્યું. મારતે ઘોડે એ ઘરે આવ્યો. ઝેર પાયેલા બાણને વેગપૂર્વક છોડવાની અદાથી એણે આઈ ધોળીને સણસણતો સવાલ કર્યો : સાંભળ્યું છે કે, તેં શત્રુને શરણાગત તરીકે આશરો આપ્યો છે. શું આ વાત સાચી છે?
રત્નાચારણના શબ્દેશબ્દમાં આગ ભભૂકતી હતી. આઈ ધોળીએ પૂરી સ્વસ્થતાપૂર્વક જવાબ વાળતાં કહ્યું : શરણાગત તરીકે જેમનો સ્વીકાર કરવા હું જ્યારે ગઈ, ત્યારે મને ખ્યાલ ન હતો કે, આ શત્રુ છે. એથી મેં શત્રુને શરણાગતિ આપી છે, એમ કહેવા કરતાં એમ કહેવું વધુ વાજબી ગણાય કે, મેં જેને શરણાગત તરીકે સ્વીકાર્યો, એ શત્રુ નીકળ્યો. આ ભેદ જો આપ સમજી શકો, તો જ હું મારું કર્તવ્ય અદા
કરી શકું.
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૨
0
