________________
૮૦
કરુણાના સ્વામી પ્રભુએ આપણને કેવો સરસ સરળ-સુંદર “માર્ગ બતાવ્યો છે પણ માનવીનું અવળચંડુ મન-અરેરે, હાય હાય! અવળે માટે ચઢાવી દે છે.
(૫) અર્થઃ સરોવર-શરીર, વીલાઈ-ઘડપણ, કાયા, ઘડપણથી વ્યાપ્ત બની, અને બંભણ-બ્રાહ્મણ એટલે જ્ઞાનવંત જીવને કદાગ્રહરૂપી ચંડાલણી ઉત્પન્ન થઈ. કીડી-માયા, સુતી-વિસ્તાર પામી, પોલ-કાયા, ન માવે-સમાય નહીં. વિસ્તાર પામતી પાપ માયા શરીરમાં સમાતી નથી. ઊંટ-લોભ પરનાળ-વહેવાર વગેરે. લોભ, વ્યાપાર વગેરે વ્યવહાર રૂપી પરનાળમાં વહી જાય છે.
(૬) અર્થ ડોકરી એટલે ચિંતા, દુઝે એટલે વધે તેથી ભેંસરૂપી શરીર વસુકી જાય-સુકાય.
ચોર રૂપી મન, ચોરી કરે છે-પાપ કરે છે, તેથી તલાર એટલે જીવાત્મા કર્મ-બંધ પામે છે.
આ હરિયાળીના કવિ દેપાલ કહે છે કે ચતુર પુરુષ આ હરિયાળીનો સાચો અર્થ સમજે છે તે પુરુષની કવિ દેપાલ પોતે સ્વ-મુખે પ્રશંસા કરે છે.
(દેપાલ ભણે' - મંગળ દીવામાં આવે છે - વિચારો.)
(૨) અવધૂ એસો જ્ઞાન વિચારી, વામે કૌન પુરૂષ કૌન નારી, બમ્મન કે ઘર નહાતી ધોતી, જોગી કે ઘર ચેલી, કલમા પઢ પઢ ભઈ રે તરકડી, આપહી આપ અકેલી.
અવધૂ. પલા સસરો મારો બાલો બોલો, સાસુ બાળકુંવારી, પિયુજી મારો પોઢે પારણિયે, તો મેં હું ઝુલાવણહારી.
અવધૂ. મારા