________________
૨૭૩
અને જીવનનો સમન્વય સધાય, જીવન મૂલ્યોનો હ્રાસ થતો અટકે અને સંસ્કાર સંવર્ધન થાય એ સર્જક દ્વારા સિધ્ધ થાય તો તે સાહિત્યની પણ ઉત્તમોત્તમ ઉપલબ્ધ છે. આવા સાહિત્યમાં સર્જકની ઉદાત્ત માનવ ચેતનાનો હૃદયસ્પર્શી આવિષ્કાર થયેલો હોય છે. અર્વાચીન જૈન સાહિત્યનો ઇતિહાસ, જૈન સાહિત્યની નવલકથાઓ, જીવનચરિત્ર, વિપુલ કથાસાહિત્ય, નાટક, બાળ સાહિત્ય, વિવેચન, પત્રકારત્વ, સામયિકો, અનુવાદ પ્રવૃત્તિ, હસ્તપ્રતોનું સંશોધન-સંપાદન, વગેરે ક્ષેત્રોમાં જૈન સાહિત્યની સમૃદ્ધિ ને ઓજસ ખાણમાં પૂરાયેલા કિંમતી રત્નો સમાન છે, એની ઝળહળતી કાંતિથી જીવનપંથ ઉજ્જવળ બને તેમાં ક્રોઈ શંકા નથી. આ સિદ્ધ કરવા માટે સંશોધન પ્રવૃત્તિને વધુ ગતિશીલ કરવાની આવશ્યકતા છે. આપણા સમૃદ્ધ સાહિત્યનાં ઉપેક્ષિત ક્ષેત્રોમાં લેખકો, સંશોધકો અને સાહિત્યરસિક વર્ગના લોકોએ ઉત્સાહપૂર્વક પદાર્પણ કરીને તેના વિકાસમાં સહભાગી બનવું જોઈએ. તેનાથી શ્રુતજ્ઞાન ભક્તિ નિમિત્તે જ્ઞાનનો ક્ષયોપશમ અને સ્વાધ્યાય દ્વારા (અત્યંતર ત૫) સદ્ભાવના જાગૃત થાય છે. ભવાંત૨માં પણ તેના પ્રબળ સંસ્કારો પુનર્જીવિત થતાં આત્મોન્નતિના રાજમાર્ગ પર યાત્રા કરી શાશ્વત સુખની પ્રાપ્તિ સહજ બની જાય છે.
જૈન સાહિત્યનો અભ્યાસ આપણા સાંસ્કૃતિક, ધાર્મિક અને સમાજઘડતરની ત્રિવિધ પ્રક્રિયામાં પૂરક બને તેવી સમર્થ શક્તિનો વાચકોને પરિચય થાય એવી મનોકામના ઉચિત લેખાશે.
મારી મતિમંદતાને કારણે જિન શાસ્ત્ર વિરૂદ્ધ લખાયું હોય તો વિનમ્રભાવે ક્ષમા યાચું છું.