________________
‘‘નહીં વાંજણી નહીં ગાંભણી, છોરૂ જણે રસાલ મોટી'' “નહીં હું પરણી નહીં હું કુંવારી, પુત્ર જણાવણ હારી'' “નહીં જાઉં રે હું સાસરીયે, ને નહીં જાઉં હું પીયરીયે' કવિ અજિતસાગરસૂરિની હરિયાળીમાં પણ આવો પ્રયોગ
થયો છે.
૨૬૫
‘વિના વાદળી ઝરમરઝરમર અખંડ ધાર વરસે વરસાદ''
કવિએ પ્રત્યેક પંકિતમાં ‘વિના' શબ્દ પ્રયોગ કરીને અભિનવ રચના કૌશલ્ય દર્શાવ્યું છે.
“નહિ હાથ પર નહિ પાયપર ગર્દન ઉપર પણ તે નહિ’ “ભૂમિ નથી હું જળ નથી હું અગ્નિ કે વાયુ નથી’’ હરિયાળી કાવ્ય શૈલીમાં અભિવ્યક્તિની નવીનતાનો પરિચય ઉપરોક્ત પંક્તિઓથી થાય છે.
સમસ્યામૂલક હરિયાળીમાં જવાબ શોધવા માટેની વિગતો કાવ્યવાણીમાં આપવામાં આવે છે. અને તેનો અર્થ વિચારતાં જવાબ મળે છે.
“પાંચ અક્ષર છે. સુંદર તેહના શોધી લેજો નામ'' ‘મંગલકારી અંત્યાક્ષર વિણ સહુયે જગ જસ કહવે રે'' ‘દોય વરનકા નામ હૈ જિસકા, ઇસકા નામ કામહી કમાલા''. ‘જસ ચાર કે છ અક્ષર તણું રે લોલ, જેવું નામ છે, તેવું કામ જો.’’
સામાન્ય રીતે વર્ણનાત્મક હરિયાળીમાં તેના વર્ણન ઉપરથી જવાબ શોધવાનો છે તેમ છતાં અપવાદરૂપે કવિયણકૃત હરિયાળીની છેલ્લી કડીમાં તેનો જવાબ પણ દર્શાવ્યો છે.
