________________
૨૨૯ શ્રી મણિપ્રભ વિજયની સમસ્યામૂલક હરિયાળીનો ઉત્તર નીચે પ્રમાણે છે.
ગાથા-૨ અષ્ટાપદ પર્વત ઉપર આદિનાથ ભગવાનનું નિર્વાણ તેનો પ્રથમ અક્ષર “અ”
ગાથા-૩ ઈન્દ્રો અને દેવો મેરૂપર્વત ઉપર ભગવાનનો જન્માભિષેક મહોત્સવ ઉજવે છે તે અભિષેક ચતુરાક્ષરી શબ્દનો ‘ભિ'
ગાથા-૪ ૮૨ દિવસ ગર્ભમાં રહ્યા તે દેવાનંદા તેનો ત્રીજો અક્ષર
ગાથા-૫ ત્રીજા સ્મરણના રચયિતા મુનિસુંદરસૂરિ તેનો ચોથો અક્ષર “દ”
ગાથા-૬ નંદિવર્ધન. ક્ષત્રિયકુળના નાયક તેનો પાંચમો અક્ષર ન આ રીતે અભિનંદન એમ ચોથા ભગવાન સમજવાનું છે.
સમસ્યામૂલક હરિયાળીનું આ ઉદા. નમૂનેદાર છે. હરિયાળીની વિવિધતામાં નવો રંગ જમાવે છે.
(સ્તુતિ-તરંગિણી પા. ૬૧).
પ્રકરણ - ૩ / ૬ હરિયાળી સ્વરૂપનો તુલનાત્મક પરિચય થાય તે દષ્ટિએ જૈનેતર કિવિઓની આવી રચનાઓ દષ્ટાંતરૂપે અત્રે નોંધવામાં આવી છે તે ઉપરથી સ્પષ્ટ રીતે સમજી શકાય છે કે હરિયાળીમાં દર્શન શાસ્ત્રના રહસ્યમય વિચારોની પ્રતીકાત્મક અભિવ્યક્તિ થઈ છે.
કવિ સુંદરદાસે “તત્ તમ્ અસિ” નામના વાક્યના સંદર્ભમાં હરિયાળી રચના કરીને આત્મસ્વરૂપ પામવા માટેનો ઉપનય ઘટાવ્યો છે.
