________________
૨૦૦૭
આમ જે ત્રિપુટી મળી તે ટીખળ કરતી મહાલે છે અને કોઈને ગાંઠતી નથી. એ ત્રિપુટીની સાથે સાચી મિત્રતાથી ‘નિષેધ’ વંશનો એક નબીરો જોડાય છે. - ૩.
આ હિરયાળીમાં જે નામ ગૂંથાયું છે તેમાં આઠ વર્ણ છે અને એ નામ રામચંદ્રના ભક્તોને પ્રિય છે. જનક રાજાના જમાઈ રામચંદ્રના ભક્તે પૂરો રંગ જમાવ્યો. - ૪.
જેમની હરિયાળી અત્ર રચાઈ છે તેઓ જૈનૌના મતે ચરમશરીરી અર્થાત્ એ જ ભવમાં મોક્ષે ગયેલા છે. આ હરિયાળી રસિકદાસના પુત્રે અર્થાત્ મેં વિક્રમસંવત્ ૨૦૦૯માં વિજ્યાદશમીને દિવસે કવિ નર્મદના નગરમાં એટલે કે સુરતમાં ઉમંગે રચી છે. જે કોઈ આ હરિયાળી ગાશે તેને મુક્તિરૂપી ૨મણી પરણશે. - ૫ -૬.
ઉકેલ - આ હરિયાળીમાં ‘હનુમાન’ એવું નામ ગૂંથાયું છે. એમાં હ્, અ, ન્, ઉ, મ્, આ, ન્ અને અ એમ ચોથા પદ્યમાં સૂચવાયા મુજબ આઠ અક્ષરો છે. વળી એ હનુમાન તે જનક વિદેહીના જમાઈ રામચંદ્રના ભક્ત છે અને જૈન મત પ્રમાણે એઓ ચરમશરી૨ી છે.
‘હા’ અને ‘ના’ એ એક વિરોધી બંધ છે અને એમાં ‘હા’ પ્રથમ હોવાથી મેં એને મુખી કહ્યો છે. ‘હા’નો કાનો તે ઊંધો દંડ જેવો મેં કલ્પ્યો છે. એ કાનો જતાં ‘હુ’ રહે છે.
‘હા’નો હરીફ ‘ન’ છે. એ ‘’નું એક રૂપ તે ‘નુ’ છે. એમાંનું વરડુ તે જાણે પૂછડું ન હોય એવી મેં કલ્પના કરી છે. એ ‘ન’નો બંધુ ‘મા’ છે કેમકે એનો અર્થ પણ ‘ના’ છે.
હ, નુ અને મા એ ત્રણ મળી ત્રિપુટી બને છે એની દોસ્તી ‘ન’ કરે છે. ‘ન’ એ નિષેધવાચક શબ્દરૂપ વંશમાંનો એક નબીરો છે. એ હ, નુ અને મા સાથે જોડાતાં ‘હનુમાન’ એવું નામ બને છે. નંદ, નભ અને યુગ્મ એ અનુક્રમે નવ, શૂન્ય અને બે અંકનું સૂચન કરે છે. આમ “નંદ
