________________
૧૪૮
રાખી સાવધાન રહેજો અને જેમ બને તેમ સવિશેષ ધર્મ આરાધના કરજો (મધુ-બિન્દુ દષ્ટાંતમાં રાતને અને દિવસને, કાળો અને ધોળો ઉંદર બન્ને બાજુથી જીવાદોરી કાપી રહ્યા છે તેવી કલ્પના છે)
હે વહુ ! તમારા આત્મારૂપી પ્રિયતમ પ્રતિ પ્રમાદરૂપ વિશાળ પલંગમાં પોઢી રહ્યા છે તેને તમે, પતિદેવ પોતાના વિવેકરૂપ નેત્રો ઉઘાડે તે રીતે સદ્ગુરુના વચનોરૂપી પ્રેમથી જગાડો.
આચાર્ય મહારાજ શ્રી ભાવપ્રભસૂરિજી કહે છે કે હે ભવ્ય જીવો! આ સ્તુતિમાં જે જે તત્ત્વજ્ઞાનની વાતો કહી છે તે રાધ્યાત્મને અનુસરીને કહેવામાં આવી છે. આ કોઈ હાસ્ય-વિનોદ ઉત્પન્ન કરનાર કથનો નથી, તે ગંભીરતાથી સમજવા માટે છે, ઉપેક્ષા પાત્ર નથી,
હે ભવ્ય જીવો ! શુભ વિચારણારૂપ મહાવીર પ્રભુની શાસનદેવી સિદ્ધાયિકાને સાનિધ્યમાં રાખવામાં આવે તો તે આ માઓ શ્રી મહાવીર પરમાત્માની આજ્ઞા અનુસાર, જિનધર્મની આરાધના કરી, જ્યાં અક્ષય, અવ્યાબાધ, અનંત સુખનો ભંડાર છે તે શિવપદ મોક્ષસુખના ભોગી બને છે.
આ હરિયાળીમાં એક વધુ ખૂબી એ છે કે આચાર્યશ્રીએ સ્તુતિની પ્રથમ કડીમાં એક અરિહંત પરમાત્મા વીર પ્રભુની, બીજી કડીમાં ૨૪ તીર્થકર ભગવંતોની, ત્રીજી કડીમાં “આગમ વાણી' તથા ચોથીમાં શાસન દેવી- (વીર પ્રભુની યક્ષિણી) સિદ્ધા - દેવીને સ્તુતિ રૂપે ગુંથી છે. અહીં સ્તુતિના બંધારણનું અનુસરણ થયેલું છે. હરિયાળી પ્રકારની રચનાઓ સ્તવન સજઝાય કે પદ સ્વરૂપની સાથે સ્તુતિ સ્વરૂપમાં પણ ઉપલબ્ધ થાય છે.
આ કૃતિને કોઈ અધ્યાત્મ કથલો, કોઈ અધ્યાત્મ થઈ-સ્તુતિ કહે છે.
ભાવપ્રભસૂરિની અધ્યાત્મ સ્તુતિનું વિવેચન જૈન યુગ કારતક માગશર સં. ૧૯૮૩, પૃ. ૧૪૯-૧૫રમાં પ્રગટ થયેલ છે.
