________________
૧૨૦
વયર સ્વામી સૂતા પારણે રે, શ્રાવિકા ગાવે હુલડા રે, મોટા અર્થ તે કહેજો રે, શ્રી શુભવીરના વાલડા ૨. સ. ટા
આધ્યાત્મિક હરિયાળી પા. ૨૨ સખીરે મેં તો કૌતુક દીઠું
(૧) અર્થ આ હરિયાળીની શરૂઆતમાં જિન શાસનના છેલ્લા દશ-પૂર્વો શ્રી વજસ્વામીના સંદર્ભમાં વાત ચાલે છેઃ (શ્રી વજસ્વામીનું જીવનચરિત્ર જિજ્ઞાસુએ જાણવા જેવું છે.)
ફક્ત છ મહિનાના વજસ્વામીને ગુરૂએ પાલન-પોષણ માટે સાધ્વીજીના ઉપાશ્રયમાં શ્રાવિકાઓને સોંપેલ છે અને શ્રાવિકાઓ બાળ વજસ્વામીને પારણામાં હીંચોળતાં હીંચોળતાં હાલરડાં ગાતાં ગાતી અંદરઅંદર વાતો કરે છે - હે સખી, મેં એક આશ્ચર્ય જોયું. જૈન સાધુ કદી સ્નાન કરે નહી છતાં જૈન મુનિ સમતારૂપ જળથી ભરેલા ઉપશમરૂપ સરોવરમાં સ્નાન કરે છે. તપસ્યાના પ્રભાવે સંભિન્ન શ્રોતાદિક “લબ્ધિઓ ઉપજી છે એવા મુનિ નાક વડે નેત્રનું કામ કરે, આંખ બંધ રાખીને પણ રૂપ જોઈ શકે છે. લબ્ધિના પ્રભાવથી લબ્ધિધારક એક ઈન્દ્રિય વડે પાંચે ઈન્દ્રિયનું કામ કરી શકે, એક ઇન્દ્રિયથી પાંચે ઈન્દ્રિયનું જ્ઞાન થાય. ચક્ષુ ઈન્દ્રિયલોચનથી આંખ વડે રસ ખાટો છે કે મીઠો તે કહી શકે છે. (ચાખ્યા વીના શ્રીમદ્ રાજચન્દ્રમાં આવી શક્તિ હતી એમ મારા જાણવામાં છે.) હે સખી ! મુનિવર શ્રેષ્ઠ મુનિ વિરતિરૂપી સ્ત્રી સાથે હંમેશા રમતા હોય છે.
(૨) અર્થઃ સમતા-સુંદરી પોતાના આત્મરૂપ પતિને ધ્યાનરૂપ હિંડોળે બેસાડી હિંચકા નાખે છે. તૃષ્ણા, વાસનારૂપ સ્ત્રીને ઘણા કંથ (પતિ) છે, જગતના સર્વ જીવોને આ તૃષ્ણા છે. નારી પરણી છે, વળી, મોટું આશ્ચર્ય તો એ છે કે તૃષ્ણાનારીને પરણેલા ધણી પતિદેવો, મૃત્યુ પામી, પરલોકે સિધાવ્યા છતાં તે સ્ત્રી સદા યૌવનવંતી છે, કદી વૃદ્ધ થતી નથી. છેલ્લે, મુક્તિરૂપી સ્ત્રીને વેશ્યાની ઉપમા અપાય છે કેમ કે અનંત
