________________
અનુષ્ઠાન પંચક
૨૫૯
(૨) અન્યભવે દેવભવ યા દિવ્ય પૌદ્ગલિક સામગ્રી પ્રાપ્ત થવાની અભિલાષાએ, તેમાં એકગણું દાન અને સહસ્રગણું પુન્યના ગણિતની ગણત્રીએ, ઇંદ્રની ફદ્ધિ કે ચક્રવત્તી પ્રમુખની રાજ્યલક્ષ્મી વગેરે અદ્રષ્ટ દિવ્યભાગની ઈચ્છાએ થતાં તપશ્ચર્યાં વગેરે અનુષ્ઠાનને ગરલક્રિયા અનુષ્ઠાન કહેવાય છે.
આ ક્રિયામાં નિયાણું હાવાથી નિયાણાનાયેાગે ભવાંતરે તે વસ્તુ પામે, પણ શુદ્ધક્રિયાનું ફળ પામે નહિ. કારણ કે શુદ્ધક્રિયાનુ ફળ તા મેક્ષ જ છે. નિયાણાના યાગે પ્રાપ્ત થતી ભૌતિક સામગ્રી તે પાપાનુ ધી પુણ્યસ્વરૂપે હાવાથી તેના ભેાગવટામાં મેાહુ અને અજ્ઞાનતાની પ્રખલતાના કારણે જીવને ભવાંતરે દુગંતિમાં રખડાવે છે.
આ વિષાનુષ્ઠાન અને ગરાનુષ્ઠાન એ બન્ને, જાતજાતના અનને આપનારા છે. કારણ કે તે મેહ અને અજ્ઞાનગર્ભિત છે. આ કારણથી વિષાનુષ્ઠાન તા કરવાના સમયે જ ચિત્તશુદ્ધિને હણે છે. જ્યારે પરલેાકમાં સુખપ્રાપ્તિની અભિલાષાથી કરાતા અનુષ્ઠાનને ગરાનુષ્ઠાન કહેવાનું કારણ એ છે કે, તે અનુષ્ઠાનને આચરતી વખતે તે ચિત્તની શુદ્ધિ હણાઈ જતી નથી, કિન્તુ એ અનુષ્ઠાનના ફળરૂપે જે કાલાન્તરે દેવાક્રિભવનું સુખ મળે છે, તે વખતે ચિત્તની શુદ્ધિના નાશ થઈ જાય છે.
તાત્કાલિક શરીરમાં વ્યાપી જઈ, ખાનારને હણનારી
