________________
શુદ્ધાશુદ્ધ સ્વરૂપે યાગ અને ઉપયોગની સમજ
૨૦૧
સ્વા સંકુચિતતા—સુખેચ્છા, ભાગની લેલુપતા, ઈત્યાદિ ખાજાથી જીવન હલકું [ ફારૂ' ] થાય છે. ફેરા બનેલ જીવનમાંથી ઈર્ષ્યા-માસ-દ્વેષ વગેરે અશુદ્ધ ઉપયોગી મળ દૂર થાય છે. અને તે મળ દૂર થવાથી સ્વચ્છ અનતી વિચાર ધારા, અન્ય જીવા પ્રત્યે આત્મતુલ્ય દ્રષ્ટિવંત, અન્યને પ્રાપ્ત ગુણુ કે સુખથી આનંદિત બની રહેવાપણુ, અન્યના દુઃખ કે મુશ્કેલીના નિવારણની ઉત્સુકતા અને શકય પ્રવૃત્તિ, તથા અન્યના દુનિ વાર દાષા માટે ક્ષમાભાવનારૂપ વૃત્તિએ ઉદ્દભવે છે. એ રીતે જ્યારે સજીવેાપ્રત્યે સમ-તુલ્ય દ્રષ્ટિ કેળવાય છે, ત્યારે જ શુદ્ધોપયેાગ પ્રાપ્તિની યાગ્યતાવાળા બની શકાય છે. એ સમત્વ ભાવનાના આલંબનથી જ જીવ, ચિત્તની સ્થિરતા સ્વરૂપ ધ્યાનાભ્યાસી બની શકે છે. ચિત્તમાંથી વિકલ્પાના વાવટાળ મંઢ પડી જવાથી આત્માના શુદ્ધોપયાગ સ્થિરતાને પામે છે.
શુદ્ધોપયાગાથી જીવે સદા જાગૃતિ રાખવી કે વ". માન સમયે હું પૌગલીક પરિણામના ગ્રાહક છું કે નિજ પરિણામ આત્મધમ ના ગ્રાહક છું? આગામી સમયે પણ ઈન્દ્રિયજન્ય સુખને ચાહું છું કે નિવૃત્તિને ઈચ્છું છું ? મારી ગ્રાહકતા–વ્યાપકતા અને રમણતા તે વમાન સમયે સ્વગુણુ પર્યાયની છે કે પરગુણુ પર્યાયની છે ? વળી હું સ્વભાવદાનમાં વતુ છે કે ઇન્દ્રિયજન્સ વિષયેાના દાનમાં વતું ? હમણાં હું સ્વભાવના લાભને ઈચ્છું છું કે
