________________
૧૯૨
જૈન દર્શનમાં ઉપયોગ અચરમાવર્તકાળ તે બાળકાળ છે. અને ચરમાવર્તકાળ તે યૌવનકાળ છે. ચરમાવર્ત એટલે વધુમાં વધુ એક પગલ પરાવર્ત જેટલે શેષ સંસારકાળ.
ત્યારબાદ પાંચમે ગુણઠાણે અવિરતિના થોડા અંશ ગયા, તે અંશે શુદ્ધતા પ્રગટી. છઠું અવિરતિનાં સર્વ કારણે તજ્યાં. તે પણ શુદ્ધતાના અંશ વધ્યા. સાતમે પ્રમાદ ગમે તેટલા અંશે શુદ્ધતા વધી. આઠમે અપૂર્વ સ્થિરતા આવી તે સ્થિરતા રૂપ શુદ્ધતાના અંશ વધ્યા, નવમે વેદ, હાસ્યાદિથી નિત્ય, તે અધિક શુદ્ધતા થઈ, અને સ્થૂલકષાય પણ નિવત્યું. દશમાના અંતે સૂક્ષ્મકષાયે પણ ઉપશમ શ્રેણીઓ ઉપશમ્યા. અને ભપક શ્રેણીએ સૂમ કષાયે પણ ગયા એટલે મેહનીય કર્મની સકલ ચપલતા નિવર્તિ, તે પણ શુદ્ધતા વધી. અને બારમાના અંતે જ્ઞાનાવરણીય, દર્શનાવરણીય અને અંતરાય કર્મને નાશ થયે, એટલે તેરમે પરમ શુદ્ધ ઉપગ કેવલ જ્ઞાન-દર્શન, અને દાન, લાભ, ભગ, ઉપભેગ અને વીર્ય તે શુદ્ધ, અચલ અને અબાધિત પ્રગટ થયાં. ત્યાં પૂર્ણ શુદ્ધ ઉપગ થયે. આ પ્રમાણે શુદ્ધ ઉપગની પૂર્ણતા, એ જ આત્માને શાશ્વત સુખની પ્રાપ્તિરૂપ છે. ચૌદ પૂર્વને તથા સર્વ ધર્મોપદેશને સારજ એ છે કે, શુદ્ધ આત્મ અનુભવ કરે. તે અનુભવ તે શુદ્ધ ઉપયોગે જ બને છે. માટે સર્વ આળપંપાળ છેડી સુખાથી જીવેએ શુદ્ધ ઉગી બની રહેવા પ્રયત્ન કરે. શુદ્ધ ઉપગના અનુ.
