________________
૧૨. શુદ્ધાશુદ્ધ સ્વરૂપે યોગ અને ઉપયાગની સમજ
જેમ જ્ઞાનગુણુના હિસાબે ક્રિયાશીલ બનવા ટાઈમે જ્ઞાનશક્તિના ઉપયાગ લગાડવાથી જ, જ્ઞેયદા ને જાણી શકાય છે, તેવીરીતે જ્ઞેયપદાર્થ પ્રત્યે જ્ઞાનેાપયેાગને જોડવા સમયે જ્ઞેયપદા ને જાણવા માટે કરવી પડતી ક્રિયા પ્રવૃત્તિ, તે આત્માના વીય ગુણ વડે જ થઈ શકે છે. એમ આત્માની ક્રિયાશ ક્તિને વિવિધ રીતે કામે લગાડવી તેને પુરૂષાથ કહેવાય છે. જેની રૂચિ હાય, તેના પુરૂષા થાય. એટલે પુરૂષાર્થ થવા ટાઈ મે વી ગુણુનુ સ્ફુરણ, રૂચિને અનુયાયી હેાવાથી, જે દિશે વી" સ્ફુરે, તેમાં જ રમણુ થાય. આ રમણુતા જ તે ઉપયેગભાવના અને પરિણામ સ્વરૂપ છે. કોઈપણ સ્વરૂપે વત્તા પુરૂષાથ તે, ઉપયાગ અને વીય શક્તિસ્વરૂપ ક્રિયાશક્તિના આધારે જ હાય છે. ઉપયોગ શબ્દના ભાવ તે, તે તે વિષયમાં મનની જાગૃતિ સેવવી, એ જ છે. વિવિધ જાગૃતિ પૈકીની કેઈપણ જાગૃતિ સ્વરૂપઉપયાગ સ્થિર મને, એટલે જે વિષયમાં સ્થિર બને, તે વિષયંગે ભાવના અને પરિણામરૂપે સકલ્પવિકલ્પે તુરત જ મનમાં ચાલુ થાય છે. આ સંકલ્પ અને વિકલ્પ