________________
મનને સ્થિર બનાવવાના ઉપાય
૧૩૭
આ માટે પહેલે મિથ્યાભાવ ટાળવા પડશે. મિથ્યાભાવ ટાળવા માટે જ્ઞાનીઓના વચનને અનુરૂપ સ’સ્કારી બનવુ પડશે. ત્યારબાદ ભૌતિક આકાંક્ષા, ઇચ્છા, તૃપ્તિ વગેરે દુર્ગુણાને જીવનમાંથી હટાવી સતેષ-સમતા-સજીવે પ્રત્યે અભેદ દ્રષ્ટિ, મુદિતાભાવ, કરૂણાભાવ, પાપી જીવાને સુધારવાના પ્રયત્ન કરવા છતાં ન સુધરે તે તિર સ્કાર કે નિભ્ર ંછના ભાવ નહિ હોતાં ઉપેક્ષા ભાવ અર્થાત્ મધ્યસ્થ ભાવ, ઈત્યાદિ સદ્ગુણ્ણા—સુસ'સ્કારથી વાસિત જીવન મનાવી રાખવું પડશે. એ રીતે દુર્ગુણીના નિકાલ અને સદ્ગુણેાના આશ્રય કરવાથી જ ઉપયાગને અધ્યાત્મ મામાં સ્થિર બનાવી શકાસે. આ રીતે મિથ્યાદ્રષ્ટિકોણ, મતિના વિષવ અને બુદ્ધિના વિપર્યાસને હટાવવામાં જ આત્મિક ઉન્નત્તિ અને પરમ સમાધિ છે.
પેાતે જ પેાતાના મનના ચાકીદાર બને, પ્રતિસમય ચોકીદાર બની રહેા. અનાદિકાળથી આત્મામાં ઘર કરી એસી ગયેલ દુર્વાસનાએ સામે યુદ્ધે ચડવાનુ છે. તેના પરાજય કરવાના છે. આપણે તેનાથી પરાજીત ન થઈ જવાય તેના ખૂબ જ ખ્યાલ રાખવાના છે. દુવૃત્તિઓના આત્મામાં થતા પ્રવેશને રેકા કયા કારણે તેનું આગમ સુગમ બની રહે છે ? કયા માર્ગ તેના માટે ખુલ્લેા બની રહેલ છે? તેને જ્ઞાનીઓના વચનાનુસાર શેાધવાની કાશિ કરો. તે માર્ગોને નાબુદ કરેા. જેથી તેવી દુશ્રુત્તિઓનુ
