Page Text
________________
કેનું ભાગલું ]
(૭૩).
[ કાગળો કરો.
વળી જવી. (કામ કરી થાકી જવાથી.) કેરાં બેરા, કેરાં બેરાંના જેવું હલકું; માલ
નીચાં નમીને કામ કરતાં તે કેડના | વિસાત-શર્ય વિનાનું લેખામાં નહિ એવું. મકોડા ભરડાઈ જાય છે.”
કેરી હિંદળે ચઢી છે, કેરી ઉનાળાની રૂપાંચાલીપ્રસન્નાખ્યાન. તુમાં થાય છે અને ઉનાળામાં વસંત રૂકેડનું ભાગલું, કમર લુલી થઈ ગઈ હેય- તુમાં થએલી ઘેલછા વધે છે અને તે ઉપટાર ન હોય તેવું.
રથી કેરી જેમ હિંદોળે ચઢે છે તેમ હિં૨. સુસ્ત, આળસુ, નીચા વળી જેનાથી
દોળે ચઢેલા-મગજના ભમેલા-ઘેલા-ભ્રમિત સંતોષકારક કામ ન થાય તેવું; હરામ હા
માણસને વિષે બોલતાં વપરાય છે. ઉનાડકાંનું.
ળાની રૂતુમાં જ બોલાય છે એમ એથી સ્પષ્ટ કેડપતીઉં કરવું, કેડ સુધી નાહી લેવું. કે.
સમજાય છે. ડીઉં કરવું પણ બોલાય છે.
કેશ કાપી લેવા, છેતરી જવું. કેડમાં લાકડું ઘાલવું, લાકડું ઘાલ્યું હોય ||
૨. નુકસાન કરવું; ઓછું કરવું. તેમ નીચું ન વળી શકાવું.
એ તે શા મારા કેશ કાપી લેનારે
| હતો ?” “મારી કેડમાં તે લાકડું ઘાલ્યું છે એમ એકની એક સ્થિતિમાં લાંબા વખત
કેશરપાક જમાડ, માર મારવો; કુંદીપાક સુધી રહેવાથી એકદમ કેડથી ઊભું ન
આપ (વાંકામાં.) થઈ શકાય ત્યારે બેલાય છે.
કેસરિયાં કરવાં, મરણિયાં થઈ યુદ્ધમાં જતી કેડે પડવું, આગ્રહ કરી ભાગવું; ખતે પડ
વેળા છેલ્લે કસુબે પી લે. (રજપુત વું; કાયર કરવું; સંતાપવું; ખણખોજ કર
(લોકમાં) વી; પછવાડે લાગવું; ચાનક રાખી મંડ્યાં
કલાસ પધારવું, ગુજરી જવું; ગત થવું; રહેવું.
કૈલાસવાસી થવું પણ બોલાય છે. “માડી નંદને કુંવર મારી કેડે પડશે
કેકડું ગુંચાવું, કોકડું ગુંચાયું હોય ત્યારે તે રે–માડી મિમિષે આવે મારે અંગે અને
ઉકેલવાની જેમ મુશ્કેલી પડે છે ઉકેલડરે–માડી.
વાની સૂઝ પડતી નથી તેવી જ રીતે કામ
ગોટાળામાં પડવું; નિકાલ ન થાય ને ખોટી કવિ દયારામ,
થઈ રહેવું પડે એવો ગુંચવેડે થે; રસ્તો કેડેલે પણ વપરાય છે.
ન નીકળે-કામમાં સૂઝન પડે તેવી હાલતમાં કેદારે કરવો, (કેદારે એક જાતને રાગ છે.
કે સાંકડમાં આવી પડવું; ગોટાળો થ. તે તાણતાં બહુ મુશ્કેલી પડે છે; નરસિંહ
“અરે ગુરૂજી ! અફસ, અફસોસ, સમેહેતાએ કેદાર રાગ ઘરાણે મૂક્યો હતો ઘળું કોકડું ગુંચાયું છે, તે ભદ્રભટાદિ સુઅને તે છેડવતાં તેને બહુ મુશ્કેલી પડી ભટો વહાણું વાયું એ નહતું તેવામાં અંહતી એમ કહેવાય છે; તે ઉપરથી અથવા
ધારામાં જ પલાયન કરી ગયા છે.” ભજનમંડળીમાં પણ છેલ્લા કેદારો ગ
મુદ્રારાક્ષસ. વાય છે અને પછી થાળ ધરાય છે તે ઉપર- કેગળે કર, કુક કરે; કોઈને નામે થી) મોટું જોર મારવું-પરાક્રમ કરી બતા
રડવા જવું. વવું; નામ કરવું.
(મરણ પ્રસંગે રડયા પછી પાણીના કે૨. કાંઈ સારું-મોટું કામ ન કર્યું હોય ગળાથી દીલાસો આપવાનો સંપ્રદાય છે તે ત્યારે વાંકામાં વપરાય છે.
ઉપરથી )
| SR No. | 023264 |
| Book Title | Rudhi Prayog Kosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhogilal Bhikhabhai Gandhi |
| Publisher | Gujarat Varnacular Society |
| Publication Year | 1898 |
| Total Pages | 378 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 29 MB |