Page Text
________________
કાચી બુટ્ટી. ]
(પાકે દારડે બંધાવાનું તે જોર જુલમથી અને કાચે સુતરે બંધાવાનું તે મેહપાશ, ચમત્કાર કે પ્રીતિથી. )
“ મેં તે! તમને અર્પ્યું અંગ, રીઝા જોઈ તમારા રંગ; તમા મને વેચેા તે વેચાઉં, કાચે તાંતણે બાંધ્યા જાઊઁ.
,,
( ૫
દાણુલીલા. કાચી બુટ્ટી, માયા, છેતરાઈ જાય એવું; તરત ભેાળવાય એવું; ભાળું; મૂર્ખ; ગાફેલ; સમજ વિનાનું; પાકુ' નહિ એવું; એલિયું. એથી ઉલટું પહોંચેલી બુટ્ટી. ‘તમે એને કાચી બુટ્ટી જાણે! છે! કે? એતા સાલઈને સાઠ ન આપે એમાંના છે.
,
કાચું કઢાવવુ, ભાષાળું નીકળે એમ કરવું; ભડ વેરવી.
કાચુ ખાવું, ( લાક્ષણિક પેટમાં દુખવું; ભીડ ભોગવવી: ‘ એના વગર તે શું કાચું
ખાય છે? એટલે તેના વગર શું તેને નથી ચાલતું ?
કાચું સાનું, ઘણીજ ફળદ્રુપ જમીનને વિષે
ખેલતાં વપરાય છે.
આખા હિંદુસ્તાનમાં ગુજરાત જેવા ક્ ળવાન તથા દ્રવ્યવાન પ્રાંત કાઈ નથી. તેમાં હિંદુસ્તાનનું કાચું સાનું પાકે છે.
કરણઘેલો. કાચે ઘડે પાણી ભરવું, કાચા ધડામાં પાણી ભરવા જેવા મિથ્યા પ્રયાસ કરવા; મહેનત વ્યર્થ જાય એવું કામ કરવું–આદરવું; મહવ–મેળ વિનાની વાત કરવી કે જે માનવામાંજ ન આવે.
કાચે તાંતણે તણાય એવુ, ગમે તે દિશાએ દારવ્યું દેરવાય એવું; આપબુદ્ધિ ન થાપરતાં સામાની બુદ્ધિ પ્રમાણે વર્તે એવું; એક માર્યાં; ભાળુ. કાછડી છૂટી જવી, (ડર–ગભરાટ વિગેરેથી )
)
[કાર્ટ કાઢવા.
હિંમત હારી જવી; ડરી જવું; હાશ ઉડી
જવા.
કાછડી ઝાલીને દાડવું, ખ્વાવ ખનવું; લેમેલ થવી; કાંઈ કામ અગડી જવાની ધાઈ તાકીઃ થવી.
કાછડીના છૂટા, લગા; વ્યભિચારી; ખેશરમા; છીનાળવા.
૨. હિંમત હારી ગયેલેા; કાયર. (પુરૂષ) કાજળની કેાટડી, ( કાજળવાળા કાડીમાં પેસવાથી કાળપ લાગે છે તે ઉપરથી ) કાઈક વખત કલંક એસે એવું–બહુજ સભાળથી રહેવા જેવું સ્થાન; કુસ ંગીના સંગ
કવિ બિહારીલાલે કહ્યું છે કેकाजल की कोटडी में, के सोहि जतन करे, જ્ઞાનજ રી હા રણ છાને ફ્રિ હાથે; देखो एक वागनमें, फुलनकी बासनमें, જામની જે સંગ, જામ નામે ટ્ટુિ નામે; હેતે વિદ્યારીજાજી, વૈશો રૂમો હયા, कुसंगको संग, फंद लागे हि लागे. કાજીની કૂતરી જેવુ કાઈ ગામમાં એક કાજી હતા તેનું તે ગામમાં ધણું માન હતું; તેણે એક કૂતરી પાળી હતી તે મરી ગઈ ત્યારે તેને દાટવાને હજારા માણસની ભરાઈ હતી; પણ જ્યારે કાજી પેાતે મરી ગયા ત્યારે કાઈ ચકલું પણ તેને દાટવાને માટે આવ્યું નહિ. તે ઉપરથી બે આંખાની શરમના અર્થમાં આ પ્રયોગ વપરાય છે. કાટ કાઢવા, હરકત–નડતર દૂર કરવું; કઇંક ટાળવું.
૨. (અર્થ ૧ ઉપરથી) મારી નાંખવું. કાસળ કાઢવું; કાટલું કરવું.
e t
· જયસિંહના કાટ કાઢયા વગર કે તેના હક રદ કરાવ્યા વગર પેાતાના પુત્રને રાજપદ્મિ મળી શકે નહિ એમ કોભાંડમતિ સારી પેઠે જાણતી હતી. ”
ગર્ભવસેન.
| SR No. | 023264 |
| Book Title | Rudhi Prayog Kosh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhogilal Bhikhabhai Gandhi |
| Publisher | Gujarat Varnacular Society |
| Publication Year | 1898 |
| Total Pages | 378 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary |
| File Size | 29 MB |