Rudhi Prayog Kosh

SR No.: 023264
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhogilal Bhikhabhai Gandhi
Publisher: Gujarat Varnacular Society
Publication Year: 1898
Total Pages: 378
Language: Gujarati
Classification: Dictionary
File Size: 29 MB

Page 61

કળ જગનું માણસ. ]
(૫૫). [ કાંત્યું પીંજ્ય કપાસ થવું. કળજુગ આવવા માંડ્યો છે. કળી આ- ૨. સંદેહ કે મનની લાગણી - વ પણ બોલાય છે
ખટકો ટાળો. પત્નવોડ સામી કળજુગનું માણસ, કળિના જેવું પાપી | મેં જે છે એમ ગણીને તે તર
સાડા કાઢી નાંખવે.” અધમ માણસ; જન્મથી તે મરણ પર્યત |
પ્રતાપનાટક. કલિના જેવું કર્મ આચરનારે.
કાંચળી પહેરવી, (લાક્ષણિક ) સ્ત્રીના રૂપમાં કળજુગને પરો, ઘણું
માં રસ . - વલણ ૨૫ ખુરા- | આવવું; અબળાની પંક્તિમાં આવવું; નાઅને ? "
રનારા-ઊચું માથું કરી અને ! મર્દ થવું; બાયલા બનવું; જે પુરૂષને શરમ ન કરનારે, તે ઉપરથી)
ન રાખવાની જગાએ શરમ આવતી હોય કળશિયે જવું, ઝાડે ફરવા જવું,
તેને વિષે બોલતાં વપરાય છે. કળશિ છે, ઝાડો થે.
એકાએક હઠે શું અધિપતિ, કળી ખિલવી જુવાની પર આવવું; જુવાની પહેરી બેઠા શું કાંચળી.” નાં ચિહું જણાવાં.
કવિ શામળ - ૨. અંતઃકરણની સ્થિતિ બદલાવો; શે- કોઈ મરદ આજ કીનાવાળો નથી
ભવું; રૂપે સુંદર દેખાવું; દીપવું. | બધા મૂરદો કાંચળી પહેરી બેઠા છે” ૩. ખુશ થવું; મુખ પ્રફુલિત થવું સુ
આ નવી પ્રજા રખ આવવી.
કાટ કાઢવ, નડતર-પીડા ટાળવો; અડચણ કઈ કઈ થઇ જવું, એવું કાંઈ અસરકારક
કય અસરકારક | કરતું એવું જે કાંઈ તે દૂર કરવું; સેબતદુષ્ક થવું કે જે સમજ્યા છતાં જણાવી
માંથી દુષ્ટને અળગો કરે. ન શકાય.
૨. મનની લાગણું દૂર કરવી; ભ્રમ વાંકુ માં જેશ વરણાગીઆ,
ટાળવો. જોતાં કાળજામાં કઈ કઈ થાય છે રે. કોડાં કલમ કરવાં, કાંડાં કાપવાં.
વાંકુ માં જોશો.” કાંડાં કાપી લેવા, સહી કરાવી લેવી; કબૂકવિ દયારામ
લત કરાવી લેવી; સહી કરાવી બાંધી લેવું. કાંઈનું કાંઈ થઈ જવું એટલે ધારવા
કાંડાં કાપી આપવાં, સહી કરી બંધાકરતાં ઉલટું થઈ જવું. કાંઈ કાવશે, (કાવશ=ખાલી જગે તે ઉ
વું ઠરાવ લખી આપો. પરથી) કંઈ કશું પણ નહિ.
હાથ કાપી આપવા, પણ બેલાય છે. કાંકરા કરવા, ધૂળધાણી કરવી; ખરાબી ક- કડિયા કરવાં, જમવા બેસતાં નહાવાની આ
રવી. (આબરૂ, મનખા, વિગેરેના.) ળસે કાંડાં સુધી હાથ પગ ધોવા. (બ્રાહ્મકાંકરીચાળે કરે, મશ્કરી અથવા ગુસ્સા
માં-કાઠિયાવાડ ) માં એક બીજા પર કાંકરા મારવા. કાંડું પકડવું, કાંડું પકડી કબૂલ કરાવવું. કરો કાઢી નાંખ, કાંકરાની પેઠે નડતી કાંત્યું પીંછ્યું કપાસ થવું, કર્યું કારવ્યું
અડચણું દૂર દરવી; હરકત કરનારી વસ્તુ | ધુળ મળી જવું; કરેલી મહેનત ધૂળધાણ ટાળવી.
! થવી મહેનત નિષ્ફળ જવાથી એ ને