________________
જ રીતે ચોથમલજી મહારાજના સાધુઓ ઉદારવાદી છે. ત્યાં તેવી જાતનો વ્યવહાર કરવો. કોઈ પણ સંપ્રદાયની પોતાની માન્યતા પર પ્રહાર કરી, તેને કડવું લાગે તેવો વ્યવહાર ન કરવો. રાજસ્થાનના શ્રાવકો ખૂબ જ ભક્તિવાળા હોય છે. પરંતુ એટલા જ આગ્રહી અને ક્રિયાપ્રેમી છે. આપણા સંપ્રદાયની ગરિમા ઓછી ન થાય, તેનો ખ્યાલ રાખવો.
(૪) પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તિની મર્યાદાઓ જાળવી રાખવી. આ આઠ પ્રવચનમાતા ખરેખર સંતોનું માતા તરીકે જ રક્ષણ કરે છે.
પૂજ્ય ગુરુદેવે નૈતિક, શાસ્ત્રીય અને વ્યવહારિક દૃષ્ટિએ સંપ-સલાહ વધે તેવી ઘણી શિક્ષાઓ આપી. જુઓ તો ખરા ! શિષ્યોનું હિત એમના હૃદયમાં કેટલે ઊંડે સુધી વસેલું હતું ! પોતાનો કીંમતી સમય આપીને તેમણે સતત બે દિવસ બંને મુનિઓને માનસિક રીતે તૈયાર કર્યા. પોતાના માટે અત્યંત આઘાતજનક અને વ્યથાજનક હોવા છતાં, પોતાની વેદનાને દબાવીને હિતદષ્ટિ ધારણ કરી, શિષ્યો ઉપર જે અમૃતવર્ષા કરી તે અલૌકિક અવસર હતો. કેટલીક ભલામણો એકાંતમાં કરી, જ્યારે કેટલીક શ્રાવક સમુદાયની ઉપસ્થિતિમાં પણ કરી.
ગુરુદેવને માટે તો એક આકરી ઘડી હતી. પાંચ સાધુનો સંઘાડો અડધો થઈ જવાનો હતો. તેમને તો વિપકૂપ (ઝેરનો કટોરો) પીવા જેવું હતું, પરંતુ ગુરુદેવે કઠણ હૃદય રાખીને જેમ ભગવાન મહાદેવે વિષપાન કરી વિશ્વ પર અમૃતવર્ષા કરી હતી, તેવી રીતે ગુરુદેવ આજે વિષપાન કરીને શિષ્યો પર અમૃતવર્ષા કરી રહ્યા હતા.
સાવરકુંડલા સંઘે જણાવ્યું કે સાથે એક માણસ મોકલવો જરૂરી હતો અને વિહારમાં બીજી શું વ્યવસ્થા કરવી તે જણાવવા કહ્યું, ત્યારે કાઠિયાવાડના સ્થાનકવાસી સંતોને સાથે વિહારમાં રસોડાની કે આહાર-પાણીની અલગ વ્યવસ્થા હોય તેની કલ્પના સુધ્ધાં પણ ન હતી. આવું કશું કલ્પ નહીં તેવી દૃઢ માન્યતા હતી.
સાધુ જ્યાં જાય ત્યાં પોતાના પુરુષાર્થથી, સાધનિયમને અનુસરીને તેણે ગોચરી કરવાની અને આહારપાણી મેળવવાનાં હોય છે. એ જ સાધુજીવન છે. એ જ પરીક્ષાનો માર્ગ છે. અણગાર માટે બીજી કોઈ વ્યવસ્થાની જરૂર હોતી નથી. અન્ય સંપ્રદાયના શ્રાવકો જે રીતે પોતાના સાધુસાધ્વીને માટે જે આયોજન કરે, તેવું સ્થાનકવાસી સાધુઓ માટે ગોઠવણ કરવાની પરિપાટી ન હતી. સ્વતંત્ર રીતે, મુક્તભાવે સાધુઓને વિચરવાનું હોય એ દૃઢ માન્યતા હતી. માત્ર સંઘ તરફથી એક માણસ સેવામાં આપવાનો રિવાજ હતો. ખાસ કરીને સાધ્વીજીઓ સાથે માણસ મોકલવાનું જરૂરી ગણાતું હતું, જ્યારે સંતો માટે તો અટપટો વિહાર હોય, લાંબો વિહાર હોય, માર્ગ બતાવવાની જરૂર હોય તે સમયે સંઘ તરફથી માણસ આપવામાં આવતો. સાવરકુંડલા શ્રીસંઘે તપસ્વીજી મહારાજ સાથે એક માણસ આપવાનું નક્કી કર્યું.
સાધુતાનું શિખર અને માનવતાની મહેંક 82,