Page Text
________________
આ કામ એટલું બધું સૂક્ષ્મ છે કે તેનું દર્શન કર્યા પછી જોનારના હૃદયમાં અહોભાવ પ્રગટ થાય છે. જેતપુર પાઠશાળામાં આવા તાડપત્રના ઘણા નમૂના હતા. તે ઉપરાંત ઘણાં હસ્તલિખિત શાસ્ત્રો હતાં. ચોથી શતાબ્દીથી લઈ પાછળની લગભગ બધી શતાબ્દીઓના નમૂનાઓ જોઈ શકાતા હતા. જેતપુર શાસ્ત્રભંડાર એક વિશિષ્ટ ગૌરવ ધરાવતો હતો. જોકે ભંડારો સાચવવાની કલામાં શ્વેતાંબર-મૂર્તિપૂજક સમાજ અગ્રસ્થાન ધરાવે છે. જ્યારે સ્થાનકવાસી સમાજ પોતાના શાસ્ત્રભંડારોની જોઈએ તેટલી રક્ષા કરી શક્યો નથી. ક્યાંક ભંડારોમાં શાસ્ત્રોને સૂક્ષ્મ કીડા કોતરી ખાય તેવી દુર્દશા જોવામાં આવે છે. ક્રાંતિકારી પરંપરાના સર્જકઃ
સૌરાષ્ટ્રના ગોંડલ સંપ્રદાયના મહાન તપસ્વી માણેકચંદ્રજી સ્વામીએ જેતપુર શાસ્ત્રભંડારની સ્થાપના કરેલી. તેઓ અત્યંત ક્રિયાવાદી અને તપસ્વી સંત હોવા છતાં વિચારોમાં ક્રાંતિકારી સંત હતા. તેમના સમય સુધી સૌરાષ્ટ્રના સંપ્રદાયોમાં પાઠશાળા ચલાવવાની પ્રથા ન હતી. સમગ્ર સૌરાષ્ટ્રમાં તેઓએ પાઠશાળા સ્થાપી હતી.
પૂ. તપસ્વીજી માણેકચંદ્રજી મહારાજે ત્રણ પરંપરાઓ શરૂ કરી : (૧) શાસ્ત્રભંડાર, (૨) જૈનશાળા અને (૩) પાઠશાળા
શાસ્ત્રભંડાર ઉપરાંત જૈન બાળકોને ભણાવવા માટે જૈનશાળાની તેમણે શરૂઆત કરાવી હતી. બાળકોને જૈન ધર્મની શિક્ષા મળે તે બહુ જરૂરી હતું. ભાવદીક્ષિત વૈરાગી ભાઈ-બહેનો તથા સાધુ-સંતોને ભણાવવા માટે પાઠશાળાની સ્થાપના કરી હતી. પૂજ્ય તપસ્વી માણેકચંદ્રજી મહારાજે જ્ઞાનક્ષેત્રમાં આગળ પગલું ભર્યું હતું. આ જેતપુર પાઠશાળા પણ તેમના પુરુષાર્થનું પરિણામ હતું. જયંતમુનિજીને જેતપુર દરમિયાન શાસ્ત્રભંડારનો અમૂલ્ય લાભ મળ્યો અને પાઠશાળામાં અભ્યાસ કરી દર્શનશાસ્ત્રનો પાયો મજબૂત કર્યો. જોતજોતામાં જેતપુરનો ચાતુર્માસ પૂરો થયો.
પૂ. ગુરુદેવ જામનગરથી પુન: જેતપુર પધાર્યા. વડિયા પાઠશાળાની શરૂઆત કરવાની હતી. આ બાબતમાં પાઠશાળાનું વિધાન લખવાની કામગીરી જયંતમુનિને સોંપવામાં આવી. બધા સંતો વડિયા પધાર્યા. જૈન ઉપાશ્રયથી કાર્ય શરૂ કરવામાં આવ્યું. પંડિત રોશનલાલજીને પાઠશાળાનું સમગ્ર સંચાલન સુપ્રત કરી અધ્યક્ષ તરીકે તેમની નિમણૂક કરવામાં આવી. વડિયામાં સમગ્ર કાઠિયાવાડના જૈન સંઘોના આગેવાનોની તથા મુંબઈના શ્રેષ્ઠિ શ્રાવકોની સભા થઈ. વડિયા પાઠશાળાનો પાયો મજબૂત થયો. તપસ્વી જગજીવન મહારાજ તથા જયંતમુનિજી વડિયા ચાતુર્માસ અર્થે રોકાયા. તેમનો ધાર્મિક અભ્યાસ ચાલુ હતો. ગુરુદેવ ચાતુર્માસ માટે અન્ય ક્ષેત્રમાં વિહાર કરી ગયા. સૌરાષ્ટ્રના સિંહ છો તમે ? એ દુર્ભાગ્ય હતું કે જયંતમુનિને ગુરુદેવનું પૂરતું સાંનિધ્ય પ્રાપ્ત થયું નહીં. તેમના પ્રચંડ
રચ્યો નવીન ઇતિહાસ 73
| SR No. | 023252 |
| Book Title | Sadhutanu Shikhar Ane Manavtani Mahek |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Harshad Doshi |
| Publisher | Jain Academy |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |