________________
ફૂટ ઊંચો-બાર ફૂટ પહોળો એકદમ ચોરવુટ પ્રવેશદ્વાર જ હતો. આ પ્રવેશદ્વાર સૌથી મોટો હતો. પૂર્વમાં પહાડમાં તિરાડ થઈ જવાથી બેથી ત્રણ ફૂટ પહોળો નાનકડો ચાલવાનો રસ્તો હતો. આખી ગુફામાં લગભગ અંધકાર છવાયેલો રહેતો. ક્યાંય પણ સીધો તડકો આવવાની શક્યતા હતી નહીં. છતાં દિવસમાં થોડુંઘણું જોઈ શકાતું હતું. શ્રી જયંતમુનિના માણસોએ પોતાની રીતે એક ઊંચા પથ્થર ઉપર બધો સામાન ગોઠવી દીધો અને મુખ્ય પ્રવેશ પાસે થોડા નીચાણમાં રસોડું બનાવ્યું. ગુફાથી લગભગ સિત્તેર ફૂટ નીચે પહેલું પાણીનું ઝરણું હતું. મોતીબાઈ મહાસતીજીના નામથી આ ઝરણાનું નામ મોતીઝરણું રાખવામાં આવ્યું. માણસો મોતીઝરણા સુધી પાણી લેવા માટે જતા.
ખરેખર, પાણી મોતી જેવું સ્વચ્છ હતં. મોતીબાઈ મહાસતીજી પણ મોતી જેવાં હતાં. તેઓ દેવકુંવ૨ બાઈ મહાસતીજીનાં શિષ્યા ઊજ્જમબાઈ સ્વામીથી નાનાં હતાં. તેઓ ઘણા સરળ સ્વભાવનાં, સ્વચ્છ વિચાર ધરાવનાર આચારનિષ્ઠ ઉચ્ચકોટિનાં સાધ્વીજી હતાં. અત્યારે તેમની પરંપરામાં પ્રાણકુંવરબાઈ મહાસતીજીએ ખૂબ જ નામ ઉજ્વળ કર્યું છે. શ્રી જયંતમુનિએ માણસોને મોતીઝરણા નામનું મહત્ત્વ સમજાવ્યું. જ્યાંથી પાણી લેવામાં આવતું હતું ત્યાં સીધેસીધું, પથ્થરની વચ્ચેથી, કોઈનો પણ સ્પર્શ ન થયો હોય તેવું શુદ્ધ નિર્મળ પાણી પ્રાપ્ત થતું હતું.
ધ્યાનનો આત્મિક આનંદ :
મોતીઝરણાની નજીકમાં એક કાળા પથ્થરના કિનારા પર ઊંચી ચટ્ટાન હતી. આ શિલા ઉપર બેસીને શ્રી જયંતમુનિ પ્રતિદિન ત્રણથી ચાર કલાક ધ્યાન કરતા હતા. ધ્યાન આત્માના અંદરના શુદ્ધ પ્રદેશોનો અદ્ભુત આનંદ હોય તેવો અનુભવ કરાવતો હતો. સૂર્યનો તાપ માથા ઉપર આવી જતાં વાતાવરણ ઘણું જ ગરમ થતું અને ક્યારેક પરસેવાના રેલા પણ વહી જતા, છતાં પણ ધ્યાન ભંગ થતું નહીં અને આનંદની લહેરમાં આત્મા ખોવાયેલો રહેતો. ભૂતકાળમાં પણ તે યોગીઓની સાધનાશિલા હશે તેવો અનુભવ થતો હતો. પ્રાચીન કાળમાં આ બધી કંદરાઓમાં જૈન મુનિઓ પણ છવાયેલા હશે અને તેની સાધનાના શુદ્ધ રજકણો અત્યારે પણ સ્પર્શ કરતા હોય તેવો રોમ રોમ અનેરો આનંદ થતો હતો. ખરેખર, ગુફાનો આ નિવાસ જીવનનો એક અણમોલ ખજાનો બની ગયો.
ગુફાની બહાર લગભગ ત્રીસ ફૂટ જેટલી ઊંચી ગોળ પહાડી હતી. તેના ઉપર એક ચટ્ટાન હતી. તેની ઉપર ચડવા માટે માણસોએ નિસરણી બનાવી હતી. જયંતમુનિજી આ ચટ્ટાન ઉપર બેસીને રાત્રિના ધ્યાન કરતા હતા. ઘોર અંધકાર અને સર્વથા એકાંત ભલભલાને ધ્રુજાવી દે તેવાં ભયાનક હતાં. આત્મધ્યાનમાં લીન મુનિશ્રીને ભયા હોવા છતાં અલૌકિક આનંદ સાથે આ વિભાવરીનાં અદ્ભુત દર્શન થતાં હતાં. ખરેખર, લૂગુ પહાડ અને ગુફાના ચાર મહિનાનો નિવાસ શ્રી જયંતમુનિના
સેવા એ જ શ્રદ્ધાંજલિ D 423